Akulturacja

PDF
Opublikowano
lutego 16, 2023

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Współczesna dynamika relacji ­międzykulturowych wymaga daleko idącej uwagi poświęconej akulturacji, czyli kulturowych i psychologicznych zmian wynikających z tego kontaktu. Akulturacja to dwustronny (lub wielostronny) proces wymiany kulturowej dotyczący grup kulturowych oraz jednostek, które do nich należą. W wyniku tego procesu przekształceniom ulec mogą rozmaite elementy składowe kultury (idee, wartości, zwyczaje itp.). Na poziomie socjopsychologicznym akulturacja dotyczy w pierwszej kolejności procesów tożsamości.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Zjawisko akulturacji zyskało na znaczeniu w czasach kolonialnych, ale jej liczne przykłady można datować już na starożytność. Współczesne konceptualizacje akulturacji podkreślają, że ma ona charakter wielostronny i wielopoziomowy, gdyż obejmuje procesy interkulturowe, czyli dziejące się na styku przynajmniej dwóch kultur oraz analizowane na poziomie osób, jak i zbiorowości etnokulturowych.

PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: Literatura dostarcza szeregu modeli teoretycznych opisujących zjawisko akulturacji, mówi o jej przebiegu, ze szczególnym uwzględnieniem procesów intrapsychicznych oraz czynnikach kontekstualnych, które warunkują akulturację oraz jej następstwa, wliczając w to zjawisko stresu akulturacyjnego. Dominujące koncepcje akulturacji wydają się jednak ograniczone, co hamuje rozwój dalszych badań.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I ­REKOMENDACJAMI: Wnioski płynące z analizy stanu badań oraz rekomendacje w zakresie teoretycznym i praktycznym sprowadzają się do wypracowania lepszych konceptualizacji akulturacji, zastosowania mieszanych metod zbierania danych oraz szerszym uwzględnieniu zbiorowości do tej pory rzadko badanych.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Berry, J.W. (2003). Conceptual approaches to acculturation. W: K.M. Chun, P. Balls Organista & G. Marín (red.), Acculturation. Advances in theory, measurement, and applied research, (s. 17–37). Washington: American Psychological Association.

Berry, J.W. (2004). Acculturation. W: Ch.D. Spielberger (red.), Encyclopedia of applied psychology, (s. 27–31). Oxford: Elsevier Academic Press.

Boski, P. (2022). Kulturowe ramy zachowań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Demes, K.A., & Geeraert, N. (2015). The highs and lows of a cultural transition. A longitudinal analysis of sojourner stress and adaptation across 50 countries. Journal of Personality and Social Psychology, 2, 316–337.

Gordon, M.M. (1964). Assimilation in American life. The role of race, religion, and national origins. New York: Oxford University Press.

Kwiatkowska, A. (2019). Wielokulturowość w ujęciu interdyscyplinarnym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Lysgaard, S. (1955). Adjustment in a foreign society. Norwegian Fullbright grantees visiting the United States. International Social Science Bulletin, 7, 45–51.

Nguyen, A.-M.D., & Benet-Martínez, V. (2013). Biculturalism and ­adjust­ment. A meta-analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 44, 122–159.

Oberg, K. (1960). Cultural shock. Adjustment to new cultural environments. Practical Anthropology, 7, 177–182.

Redfield, R., Linton, R., & Herskovits, M.J. (1936). Memorandum for the study of acculturation. American Anthropologist, 38, 149–152.

Sam, D.L. (2006). Acculturation. Conceptual background and core components. W: D.L. Sam & J.W. Berry (red.), The Cambridge handbook of acculturation psychology, (s. 11–26). Cambridge: Cambridge University Press.

Schwartz, S.J., Unger, J.B., Zamboanga, B.L., & Szapocznik, J. (2010). Rethinking the concept of acculturation: Implications for theory and research. American Psychologist, 4, 237–251.

Ward, C. (2008). Thinking outside the Berry boxes. New perspectives on identity, acculturation and intercultural relations. International Journal of Intercultural Relations, 2, 105–114.

Ward, C., Bochner, S., & Furnham, A. (2001). The psychology of culture shock. Hove: Routledge.

Ward, C., & Geeraert, N. (2016). Advancing acculturation theory and research. The acculturation process in its ecological context. Current Opinion in Psychology, 8, 98–104.