Czyja władza tego historia?

PDF
Opublikowano
marca 6, 2024

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: W tekście przedstawiono zarys relacji pomiędzy polityką a historią w okresie poprzedzającym pojawienie się zorganizowanej i świadomie prowadzonej przez państwo polityki historycznej.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Wskazano przełomowe mo­menty historyczne, które determinowały wzajemne związki pomiędzy wyróżnionymi obszarami, koncentrując się szczególnie na problemie instrumentalizacji narracji historycznej w toku konfliktów politycznych i ideowych.

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Interpretacja przeszłości była jednym z istotniejszych elementów legitymizacji władzy, szczególnie w ważnych okresach przemian rewolucyjnych, które prowadziły do całościowej przebudowy nie tylko politycznej, ale również społecznej czy światopoglądowej. Na wybranych przykładach wykazano w tekście, że w sporach o przeszłość skutecznymi podmiotami nie zawsze były ośrodki władzy, ale także niezależne od nich środowiska czy stronnictwa polityczne.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I ­REKOMENDACJAMI: Prowadzona przez wyspecjalizowane agendy rządowe polityka historyczna jako jedna z polityk publicznych jest z jednej strony kontynuacją działań polegających na politycznym wykorzystaniu historii tak często ujawniających się w przeszłości, z drugiej zaś nadaje im nową, zbiurokratyzowaną formę, mogącą prowadzić do scentralizowanej i odgórnej kreacji dyskursu historycznego kosztem procesów spontanicznie i niekiedy konfliktogennie wpływających na kształt tożsamości członków wspólnoty.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Arendt, H. (2011). Koncepcja historii: starożytna i nowożytna. W: Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Tłum. M. Godyń. Kraków: Wydawnictwo Aletheia.

Dahrendorf, R. (1996). Wolność a więzi społeczne. Uwagi o strukturze pewnej argumentacji. W: K. Michalski (red.), Społeczeństwo liberalne. Rozmowy w Castel Gandolfo, (s. 11–17). Kraków: Wydawnictwo Znak.

Gawin, D. (2010). Legitymizacja i pamięć. W: A. Rychard, & H. Domański (red.), Legitymizacja w Polsce. Nieustający kryzys w zmieniających się warunkach? (s. 17–30). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Koselleck, R. (2001). Semantyka historyczna. Tłum. W. Kunicki. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Koselleck, R. (2009). Dzieje pojęć. Studia z semantyki i pragmatyki języka społeczno-politycznego. Tłum. J. Merecki, & W. Kunicki. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Łuczewski, M. (2017). Kapitał moralny. Polityki historyczne w późnej nowoczesności. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.

Nietzsche, F. (1912). Niewczesne rozważania. Tłum. L. Staff. Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Jakóba Mortkowicza.

Poccock, J.G.A. (1987). The Ancient Constitution and the Feudal Law. A Study of English Historical Thought in the Seventeenth Century. Cambridge: Cambridge University Press.

Pomorski, J. (2017). Znaczenie „Zeszytów Historycznych” w historiografii polskiej. W: S.M. Nowinowski, & R. Stobiecki (red.), „Zeszyty Historyczne” z perspektywy półwiecza, (s. 224–240). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.

Von Ranke, L. (1824). Geschichten der romanischen und germanischen Völker von 1494 bis 1535. T. 1. Berlin–Lipsk: Reimer Verlag.

Ricoeur, P. (2006). Pamięć, historia, zapomnienie. Tłum. J. Margański. Kraków: Universitas.

Rothbard, M.N. (2014). Edukacja wolna i przymusowa. Tłum. M. Moroń, D. Świonder, & K. Buczkowska. Warszawa: Instytut Misesa.

Salmonowicz, S. (1998). Prusy – dzieje państwa i społeczeństwa. Warszawa: Książka i Wiedza.

Skomiał, J. (2015). Ius resistendi w wiekach średnich. Zarys problematyki. Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem, 2, 63–93.

Tocqueville, A. (1996). O demokracji w Ameryce. Tłum. B. Janicka, & M. Król. Kraków: Wydawnictwo Znak.