Polityka historyczna Kościoła katolickiego
PDF
- jzaryczny, {$userGroup}, 383_Wenklar_Polityka historyczna Kosciola_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 383_Wenklar_Polityka historyczna Kosciola_K.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 383en_Wenklar_Polityka historyczna Kosciola_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 383en_Wenklar_Polityka historyczna Kosciola_K.pdf
Opublikowano
lutego 27, 2024
Copyright (c) 2023 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Kościół katolicki prowadzi własną politykę historyczną. Można rozważać zarówno działania instytucjonalne Kościoła, jak i aktywność bliskich Kościołowi historyków i publicystów. Można też podzielić tę politykę na działania podejmowane wobec własnej historii (o defensywnym charakterze) oraz na oceny innych wydarzeń dziejowych z punktu widzenia Kościoła.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Formą obrony chrześcijańskiej wizji historii była pierwotnie bezkrytyczna apologetyka. W połowie XX wieku zaczęto jednak od niej odchodzić. Z czasem nie tylko rozwinęła się krytyka Kościoła z zewnątrz, ale też i krytyka wewnętrzna, postulująca obiektywną ocenę wydarzeń z przeszłości. W drugiej połowie XX wieku Kościół podjął próbę zmierzenia się z niektórymi „czarnymi kartami” swojej historii, a szczególna rola przypadła tu Janowi Pawłowi II.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: W polityce historycznej Kościoła wyróżniam trzy główne obszary: obronę tezy o nierozerwalnym związku kultury europejskiej z chrześcijaństwem; działania zmierzające do oczyszczenia pamięci związanej z kontrowersyjnymi wydarzeniami z przeszłości Kościoła; obecny stosunek do pozycji Kościoła wobec XX-wiecznych systemów totalitarnych, z uwzględnieniem polityki wyznawania win oraz procesów beatyfikacyjnych.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Wobec stawianych mu zarzutów Kościół przyjął następujący tok postępowania: najpierw rzetelna ocena historyczna, a na jej podstawie ocena teologiczna, mogąca prowadzić do ewentualnego wyznania win. Kościół odczuwa szczególną więź z wcześniejszymi pokoleniami chrześcijan i poczuwa się do odpowiedzialności za ich czyny. Towarzyszy temu jednak troska, by nie przyznawać się do nie swoich win i nie ulegać nadmiernym żądaniom. Mogłoby to bowiem dostarczyć dodatkowych argumentów przeciwnikom i osłabić przekonanie wiernych o świętości Kościoła.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Accattoli, L. (1999), Kiedy papież prosi o przebaczenie. Wszystkie „mea culpa” Jana Pawła II. Kraków: Wydawnictwo ZNAK.
Benedykt XVI. (2006). Przemówienie na uniwersytecie w Ratyzbonie. Pobrane z: https://teologiapolityczna.pl/benedykt-xvi-wiara-rozum -i-uniwersytet-wyklad-ratyzbonski-
Chwedoruk, R. (2018). Polityka historyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dulles, A. (2004). Odrodzenie apologetyki. W drodze, 12.
Gritti, J. (1985). Les discours de Jean-Paul II. Statuts de leur énonciation. Revue théologique de Louvain, 1.
Jan Paweł II. (1980). Przemówienie wygłoszone 2 czerwca 1980 r. w UNESCO. Pobrane z: https://teologiapolityczna.pl/jan-pawel-ii-przemowienie-wygloszone-2-czerwca-1980-roku-w-unesco (dostęp: 15.06.2023).
Jan Paweł II. (1982). Akt europejski Santiago de Compostela. Pobrane z: https://www.szlakjakuba.com/akt-europejski-santiago-de-compostela/ (dostęp: 15.06.2023).
Jan Paweł II. (1998). Przemówienie do uczestników konferencji na temat Inkwizycji z 31 X 1998 roku. Pobrane z: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/konf_inkwizycja_31101998.html (dostęp: 15.06.2023).
Jan Paweł II. (2000). Centesimus annus. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Jan Paweł II. (2000). Modlitwa Powszechna – wyznanie win i prośba o przebaczenie, 12 III 2000 r. Pobrane z: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/modlitwy/wyznanie_12032000 (dostęp: 15.06.2023).
Jan Paweł II. (2001). Novo millennio ineunte. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Jan Paweł II. (2005). Pamięć i tożsamość. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Komisja ds. kontaktów religijnych z judaizmem. (1998). Pamiętamy: Refleksja nad Szoah. Pobrane z: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/komisje_pontyfikalne/judaizm/pamietamy_19031998.html (dostęp: 15.06.2023).
Kornat, M. (red.) (2010). Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów. Historiografia i polityka, Kraków: Wydawnictwo „Arcana”.
Koselleck, R. (2006). Dziewiąty maja pomiędzy pamięcią a historią. Tłum. J. Górny. Borussia, 39, 176.
Kula, M. (2008). Elementy wystroju kościołów katolickich jako wyraz i zarazem instrument potocznego spojrzenia na historię. W: S.M. Nowinowski, J. Pomorski & R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, (s. 247). Łódź: Instytut Pamięci Narodowej.
Longchamp, G. de (2019). L’Église, communauté de mémoire. Nouvelle Revue Théologique, 1.
Messori, V. (1998). Czarne karty Kościoła. Tłum. A. Kajzerek. Katowice: Wydawnictwo św. Jacka.
Przebinda, G. (2001). Większa Europa. Papież wobec Rosji i Ukrainy. Kraków: Wydawnictwo ZNAK.
Sobór Watykański II. (2005), Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym. Gaudium et spes. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Weigel, G. (1995). Ostateczna rewolucja. Kościół sprzeciwu a upadek komunizmu. Poznań: Wydawnictwo „W drodze”.
Weigel, G. (2000). Świadek nadziei. Biografia papieża Jana Pawła II. Tłum. M. Tarnowska. Kraków: Wydawnictwo Znak.
