Spory moralne – próba spojrzenia na całość

pdf
Opublikowano
lutego 14, 2024

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Przedstawiono charakterystykę różnych typów moralności, a następnie typy sporów moralnych oraz tkwiące między nimi różnice ujawniające w kontekście sporów etycznych i metaetycznych. Moralność jako twór złożony i wielowarstwowy jest przedmiotem etyki. Etycy zajmują się jej konceptualizacją i systematyzacją celem wskazania racji uzasadniających konkretne przekonania moralne.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Pokazano, że spory moralne są nieodłącznym elementem życia człowieka w każdej epoce historycznej. Wpływ na ich formułowanie i rozstrzyganie miały czynniki kulturowe, społeczne, ekonomiczne, a obecnie rozwój nauki i technologii.

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Zwrócono uwagę na dwa podejścia do sporów moralnych właściwe dla etyki minimalistycznej i etyki maksymalistycznej. W tej ostatniej nie poszukuje się ostatecznych rozstrzygnięć sporów moralnych, ale dąży się do konsensusu, świadomej zgody lub kompromisu. W etyce maksymalistycznej poszukuje się zaś ostatecznych uzasadnień moralności i dlatego każde rozstrzygnięcie sporu moralnego musi mieć uzasadnienie w prawdzie o człowieku.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Etyka jest zależna od antropologii, a rozstrzygnięcie sporu moralnego zawsze zakłada odwołanie do jakichś przesłanek antropologicznych. Spory moralne są racjonalne i dyskutowalne.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Aszyk, P. (1998). Konflikty moralne a etyka. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Bauman, Z. (2012). Etyka ponowoczesna. Tłum. J. Bauman, & J. Tokarska‑Bakir. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Brandt, R.B. (1996). Etyka. Zagadnienia etyki normatywnej i metaetyki. Tłum. B. Stanosz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Chyrowicz, B. (2008). O sytuacjach bez wyjścia w etyce. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Duchliński, P. (2012). Stanisława Kamińskiego epistemologiczno‑metodologiczna charakterystyka etyki klasycznej. Rocznik Filozoficzny Ignatianum, 18, 269–310.

Duchliński, P. (2014). W stronę aporetycznej filozofii klasycznej. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Galewicz, W. (2010). W sprawie odrębności etyk zawodowych. W: W. Galewicz (red.), Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, (s. 9–124). Kraków: Universitas.

Hołówka, J. (2001). Etyka w działaniu. Warszawa: Prószyński i S‑ka.

Jedynak, S. (red.). (1994). Mały słownik etyczny. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.

Kamiński, S. (1970). Zdania praktyczne a zdania teoretyczne. Roczniki Filozoficzne, 1, 79–89.

Kamiński, S. (1989). Jak filozofować. Studia z metodologii filozofii klasycznej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Pieper, A. (1994). Uzasadnienia moralne. Etyka, 27, 141–151.

Rorty, R. (1998). Etyka bez powszechnych powinności. Tłum. M. Glasenapp. Etyka, 31, 9–25.

Styczeń, T. (1995). Wprowadzenie do etyki. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Szostek, A. (1994). Pogadanki z etyki. Częstochowa: Tygodnik Niedziela.

Ślipko, T. (2004). Zarys etyki Ogólnej. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Ziobrowski, J. (2016). Struktury uzasadniania przekonań moralnych. W: D. Sepczyńska, M. Jawor, & A. Stoiński (red.), Etyka o współczesności, współczesność w etyce, (s. 15–29). Olsztyn: Wydawnictwo UWM.