Kognitywizm versus akognitywizm etyczny
pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 371_Duchlinski_Jonkisz__Kognitywizm versus akognitywizm etyczny_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 371_Duchlinski_Jonkisz__Kognitywizm versus akognitywizm etyczny_K.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 371en_Duchlinski_Jonkisz__Kognitywizm versus akognitywizm etyczny_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 371en_Duchlinski_Jonkisz__Kognitywizm versus akognitywizm etyczny_K.pdf
Opublikowano
lutego 16, 2024
Seria
Copyright (c) 2023 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Pogląd, że sądy etyczne mają wartość logiczną, jest negowany w akognitywizmie, w którym przypisuje się im, jak innym zdaniom praktycznym, role pozapoznawcze.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Obejmuje wypracowane w metaetyce stanowiska co do poznawczego statusu sądów etycznych.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: W analizach odnoszących się do semantycznego uściślenia kognitywizmu wskazano słabe punkty poglądu, że sądy etyczne mają wartość logiczną. Sformułowano też argumenty za tezą, że warunków prawdziwościowego orzekania nie spełniają oceny jednostkowe, a w rezultacie także inne sądy etyczne.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Wniosek o niestosowalności w metaetyce klasycznie rozumianej prawdziwości i zasadniczej, a nie analogicznej różnicy między etyką a naukami empirycznymi, jest połączony z przekonaniem, że akognitywizm nie musi prowadzić do subiektywizmu i nihilizmu etycznego, oraz z postulatem racjonalnego uzasadniania i dyskutowania ocen i norm etycznych.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Ajdukiewicz, K. (1985). Postępowanie człowieka. W: Język i poznanie. T. 1. (s. 317–364). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Biesaga, T. (1996). Zarys metaetyki. Kraków: Poligrafia Salezjańska.
Czeżowski, T. (1989). Pisma z etyki i teorii wartości. Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Gumański, L. (2006). Wybrane zagadnienia logiki deontycznej. W: Istnienie i logika, (s. 389–446). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Ingarden, R. (1989). Wykłady z etyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kalinowski, G. (1967). Le problème de la vérité en morale et en droit. Lyon: Emmanuel Vitte.
Kamiński, S. (1970). Zdania praktyczne a zdania teoretyczne. Roczniki Filozoficzne, 1, 79–89.
Przełęcki, M. (2004). Sens i prawda w etyce. Warszawa: Polskie Towarzystwo Semiotyczne.
Przełęcki, M. (2010). Truth‑Value of Ethical Statements. Some Philosophical Implications of the Model‑Theoretic Definition of Truth. W: Within and Beyond the Limits of Science, (s. 243–249). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Styczeń, T. (1966). W sprawie przejścia od zdań orzekających do zdań powinnościowych. Roczniki Filozoficzne, 2, 65–80.
Styczeń, T. (1974). Metaetyka. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
Styczeń, T. (2012). Problem możliwości etyki jako empirycznie uprawomocnionej i ogólnie ważnej teorii moralności. Studium metaetyczne. W: K. Krajewski (red.), Etyka niezależna, (s. 17–246). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Ślipko, T. (2004). Zarys etyki ogólnej. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Świrydowicz, K. (1995). Logiczne teorie obowiązku warunkowego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Tatarkiewicz, W. (1930). O czterech rodzajach sądów etycznych. Przegląd Filozoficzny, 4, 291–295.
Uliński, M. (1992). Główne kierunki metaetyki. W: J. Pawlica (red.), Etyka. Zarys, (s. 31–78). Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
