Polityka historyczna

PDF
Opublikowano
marca 6, 2024

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Polityka historyczna to polityzacja i instrumentalizacja przeszłości przez podmioty polityczne oddziałujące na świadomość historyczną obywateli oraz historyzacja polityki, odwoływanie się przez aktorów politycznych do przeszłości celem legitymizacji władzy, kształtowania tożsamości zbiorowej, realizacji własnych interesów.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Polityka historyczna jako zjawisko występowała zawsze jako epifenomen władzy, symetrycznie do dyskursu historiografii. Doczekała się naukowej konceptualizacji w drugiej połowie XX stulecia. Zjawiska kryzysowe w gospodarce, procesy demokratyzacji w skali globalnej, zwrot kulturowy i językowy w nauce doprowadziły do swoistej rehistoryzacji polityki.

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Polityka historyczna jest przedmiotem zainteresowania różnych dyscyplin nauki. Szczególne znaczenie dla tego pojęcia ma dyskurs postmodernistyczny i spory wokół pojęcia pamięci zbiorowej i jego korelacji. Podmiotami polityki historycznej są nie tylko państwa, ale także podmioty o niskim stopniu instytucjonalizacji, a merytorycznie obejmuje ona przestrzeń od debat na niwie myśli politycznej po polityki publiczne.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I ­REKOMENDACJAMI: Polityka historyczna jest zjawiskiem globalnym. Wiąże się nie tylko z dyskursem ideologicznym czy zrytualizowanymi formami memorializacji. Stanowi dziś instrument realizacji także interesów materialnych. Dotyczy to zarówno stosunków międzynarodowych, jak i relacji wewnątrzpaństwowych.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Baldissara, L. (2016). Politiche della memoria e spazio del ricordo in Europa. Il Mulino. Rivista trimestrale di cultura e di politica, 1, 6–20.

Becker, M., & Hill, M. (2017). Polityka historyczna w Niemczech. Historia i systematyka pojęcia. Perspektywy historyczne i polityczne. W: K. Ziemer, & J. Andrychowicz (red.), Pomiędzy jubileuszami. Polityka historyczna w polsko-niemieckiej codzienności, (s. 23–56). Warszawa: Friedrich-Ebert-Stiftung.

Claybourn, J. (2019). Our American Story. The Search for a Shared National Narrative. Lincoln: University of Nebraska Press. Potomac Books.

Cubitt, G. (2013). History and memory. Manchester: Manchester University Press.

Karlsson, G. (2011). Processing Time – On the Manifestations and Activations of Historical Consciousness. W: H. Bjerg, C. Lenz, & E. Thorstensen (red.), Historicizing the Uses of the Past Scandinavian Perspectives on History Culture, Historical Consciousness and Didactics of History Related to World War II, (s. 129–144). Bielefeld: Transcript Verlag.

Klementowski, R. (2000). Polityka pamięci historycznej jako droga do utopii. W: R. Włodarczyk (red.), Utopia a edukacja. T. 4, (s. 39–40). Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.

Koleva, D. (2022). Memory Archipelago of the Communist Past Public Narratives and Personal Recollections. Cham: Palgrave Macmillan.

Manucci, L. (2020). Populism and Collective Memory Comparing Fascist Legacies in Western Europe. New York: Routledge.

Wolff-Powęska, A. (2007). Polskie spory o historię i pamięć. Polityka historyczna. Przegląd Zachodni, 1, 3–44.

Zenderowski, R., & Cebul, K. (2020). Polityka historyczna w zróżnicowanym społeczeństwie. Edukacja Międzykulturowa, 2.