Polityka historyczna a media

PDF
Opublikowano
marca 6, 2024

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Polityka historyczna prowadzona jest na wielu poziomach komunikacji społecznej, tzn. w działaniach edukacyjnych i naukowych w wyspecjalizowanych instytucjach oraz przede wszystkim w sferze medialnej. Dominującym polem realizowania polityki historycznej są media publiczne (film, telewizja, radio) oraz opiniotwórcza prasa i media społecznościowe powiązane z bardziej „oddolnym” życiem politycznym.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Rozwój mediów audiowizualnych, takich jak film i telewizja, wpłynął decydująco na postrzeganie przeszłości historycznej dzięki silnemu „efektowi rzeczywistości”. Film jako medium jest zarówno fikcjonalną reprezentacją historii (film historyczny), jak i źródłem archiwalnym (materiał historyczny, kroniki itd.).

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Jedną z podstawowych różnic pomiędzy społeczeństwami nowoczesnymi a późno nowoczesnymi stanowi stopień mediatyzacji i zanik różnicy pomiędzy starymi a nowymi mediami. Obrazy przeszłości krążące w globalnej kulturze to konstrukty medialne, których nie dotyczy rozróżnienie na prawdę i fałsz. Stanowią one podstawowy składnik zinstytucjonalizowanej pamięci kulturowej, która kształtuje świadomość historyczną danego społeczeństwa. Podstawowe medialne strategie docierania do odbiorcy to prostota, emocjonalność i uniwersalność przekazu.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Mediatyzacja polityki historycznej oparta o kod kultury popularnej doprowadziła do krzyżowania się polityki odgórnej (nadawcy państwowi) ze sferą oddolną (aktywni odbiorcy, uczestnicy kultury 2.0). Mechanizm ten został omówiony na przykładach polskiej polityki historycznej w filmie i nowych mediach.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Assman, A. (2013). Między historią a pamięcią. Antologia. Tłum. Z. Dziewanowska-Stefańczyk, J. Górny, J. Kalicka, & in. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Baudrillard, J. (2005). Symulakry i symulacja. Tłum. S. Królak. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Białous, M. (2018). Społeczna konstrukcja filmów historycznych. Pamięć zbiorowa i polityka pamięci w kinematografii polskiej. Gdańsk: Katedra Wydawnictwo Naukowe.

Bourdieu, P. (2009). O telewizji. Panowanie dziennikarstwa. Tłum. K. Sztandar-Sztanderska, & A. Ziółkowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Castells, M. (2013). Władza komunikacji. Tłum. J. Jedliński, & P. Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Erll, A. (2018). Kultura pamięci. Wprowadzenie. Tłum. A. Teperek. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Gralik, D., & Trzoss, A. (2021). Świadomość historyczna w mediach społecznościowych. Case study polskiej polityki historycznej. HISTORYKA. Studia Metodologiczne, 51, 63–82.

Korzeniewska, A. (2015). Liminalność i post pamięć. Druga wojna światowa w polskim filmie fabularnym po roku 1989. W: J. Kałążny, A. Korzeniewska, & B. Korzeniewski (red.), Druga wojna światowa w pamięci kulturowej w Polsce i Niemczech. 70 lat później (1945–2015), (s. 159–214). Gdańsk : Muzeum II Wojny Światowej.

Lippmann, W. (2020). Opinia publiczna. Tłum. J. Tegnerowicz. Kraków: Animi2 Wydawnictwo.

Markowska, B. (2021). Dyskurs historyczny w mediach masowych: reprezentacje przeszłości w polskiej i ukraińskiej sferze medialnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Mrozek, D. (2010). Film pamięci narodowej. Najnowsze kino polskie w dyskursie polityki historycznej. W: T. Lubelski, & M. Stroiński (red.), Kino polskie jako kino narodowe, (s. 295–319). Warszawa: Korporacja Ha!art.

Rosenstone, R.A. (2010). Zobaczyć przeszłość. W: E. Domańska (red.), Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, (s. 319–350). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Szpociński, A. (1989). Przemiany obrazu przeszłości Polski. Analiza słuchowisk historycznych dla szkół podstawowych 1951–1984. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Tabaszewska, J. (2022). Pamięć afektywna: dynamika polskiej pamięci po 1989 roku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Wawrzyński, P. (2014). Polityka historyczna w dobie Internetu: Instytut Pamięci Narodowej a nowe media. Nowe Media. Studia i rozprawy, 4/14, 13–33.