Miejsce religii we współczesnej humanistyce

pdf
Opublikowano
marca 4, 2024

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: W ramach rozumienia humanistyki jako nauki o tym, co ludzkie, religia jawi się jako jeden z jej centralnych obiektów badań i namysłu. Jednocześnie stanowi ona czynnik, który na rozmaite sposoby określa nauki humanistyczne.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Powstanie naukowej refleksji o religii(iach) miało miejsce w określonym kontekście kulturowo‑religijnym. W oświeceniowej humanistyce wyłoniły się pewne ogólne „niereligijne” sposoby podchodzenia do religii, w tym podejście badawcze (religioznawcze), którego historia zostanie tu prześledzona.

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Historyczny kontekst religijny oraz religijny wymiar życia człowieka jako przedmiot badawczy miały wpływ na proces wyłaniania się oraz funkcjonowania zajmujących się religią nauk humanistycznych. Te ostatnie widzą religię w odniesieniu do człowieczeństwa w kluczu silnie naznaczonym uprzednimi założeniami.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Religia pozostanie jednym z kluczowych przedmiotów nauk o człowieku. Ich podejście do niej wymaga jednak przemyślenia i próby zbudowania realnego podejścia interdyscyplinarnego.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Atran, S. (2013). Ewolucyjny krajobraz religii. Tłum. M. Kolan. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Bod, R. (2013). Historia humanistyki. Zapomniane nauki. Tłum. R. Pucek. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Bowie, F. (2008). Antropologia religii. Wprowadzenie. Tłum. K. Pawluś. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Bronk, A. (2009). Podstawy nauk o religii. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Jakelić, S., & Pearson, L. (2004). The Future of the Study of Religion. Leiden: Brill.

Margul, T. (1964). Sto lat nauki o religiach świata. Warszawa: Książka i Wiedza.

Nongrbi, B. (2013). Before Religion. A History of a Modern Concept. New Haven: Yale University Press.

Patton, K.C., & Ray, B.C. (red.). (2000). A Magic Still Dwells. Comparative Religion in the Postmodern Age. Michigan: University of California Press.

Sikora, T. (2013). Zagadnienia kognitywizmu religioznawczego. W: S. Atran. Ewolucyjny krajobraz religii, (s. IX–XIV). Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Sikora, T. (2019). Moc czy przemoc – Teoria René Girarda z perspektywy systemowej. W: R. Girard. Sacrum i przemoc, (s. 443–466). Tłum. M. Plecińska, J. Pleciński. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Smith, J.Z. (1994). Drudgery Divine. On the Comparison of Early Christianities and the Religions of Late Antiquity. Chicago: University of Chicago Press.

Waardenburg, J. (1991). Religia i religie. Systematyczne wprowadzenie do religioznawstwa. Tłum. A. Bronk. Warszawa: Verbinum.

Waardenburg, J. (2017). Classical Approaches to the Study of Religion. Berlin–New York: De Gruyter.

Whaling, F. (red.). (1983). Contemporary Approaches to the Study of Religion. T. 1: The Humanities. Berlin: Mouton Publishers.

Whaling, F. (red.). (1985). Contemporary Approaches to the Study of Religion. T. 2: The Social Sciences. Berlin: Mouton Publishers.