Humanistyka kognitywna – między kognitywistyką a humanistyką
pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 319_Bremer_Humanistyka kognitywna_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 319_Bremer_Humanistyka kognitywna_K.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 319en_Bremer_Humanistyka kognitywna_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 319en_Bremer_Humanistyka kognitywna_K.pdf
Opublikowano
marca 4, 2024
Copyright (c) 2023 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Humanistyka kognitywna to interdyscyplinarny program badań łączący nauki humanistyczne z naukami przyrodniczymi i technicznymi.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Powstanie humanistyki kognitywnej jest związane z pojęciem ucieleśnionej osoby, co z kolei doprowadziło do poszerzenia zakresu badań kognitywistycznych o elementy typowo rozważane w humanistyce – np. o rozumienie języka literackiego.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Zamiast badania procesów umysłowych zgodnie z wczesnym kognitywistycznym modelem opierającym się na manipulowaniu symbolami w sposób skończony praktykowane obecnie w humanistyce kognitywnej badanie całej ucieleśnionej osoby, jako organizmu biologicznego, wymaga podejścia interdyscyplinarnego uwzględniającego badania z różnych dziedzin nauki. Podejście to charakteryzuje się m.in. postrzeganiem mózgu jako organu działającego podobnie do maszyny analogowo‑cyfrowej. Jako przykłady takich badań przeanalizujemy dwa interdyscyplinarne podejścia: filozoficzno‑literacką analizę znaczenia i literacko‑neuronaukowe przedstawienie metafor językowych.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Humanistyka kognitywna stabilizuje swoje miejsce w licznych dyscyplinach naukowych, np. w pedagogice, medycynie, w naukach o sztucznej inteligencji.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Bremer, J. (2016). Potencjały wywołane zdarzeniami w badaniach nad językiem, W: Neuronaukowy i potoczny obraz osoby w kognitywistyce, (s. 83–115). Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, Wydawnictwo WAM.
Bremer, J. (2017). Effect anticipation and the experience of voluntary action control. Forum Philosophicum, 22, 81–101.
Bremer, J., & Flasiński, M. (2022). The Turing test, or a misuse of language when ascribing mental qualities to machines. Forum Philosophicum, 1, 6–25.
Clark, A. (1997). Being There. Putting Brain, Body and World Together Again. Cambridge: MIT Press.
Damasio, A. (2011). Jak umysł zyskał jaźń? Konstruowanie świadomego mózgu. Tłum. N. Radomski. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Fiormonte, D. (2017). The digital humanities from Father Busa to Edward Snowden. Media Development, 2, 29–33.
Hastrup, K. (2005). Social anthropology. Towards a pragmatic enlightenment? Social Anthropology, 2, 133–149.
Held, C., Knauff, M., & Vosgerau, G. (red.). (2006). Mental Models and the Mind. Current Developments in Cognitive Psychology, Neuroscience, and Philosophy of Mind. Amsterdam: Elsevier.
Johnson, M. (2007). The Meaning of the Body: Aesthetics of Human Understanding. Chicago: University of Chicago Press.
Nycz, R. (2017). Nowa humanistyka w Polsce. Kilka bardzo subiektywnych obserwacji, koniektur, refutacji. Teksty Drugie, 1, 18–40.
Sun, L., Chen, H., Zhang, Ch., Cong, F., Li, X. & Hämäläinen, T. (2022). Decoding brain activities of literary metaphor comprehension. An event‑related potential and EEG spectral analysis. Frontiers in Psychology, 13.
Varela, F.J. (1991). The Embodied Mind. Cognitive Science and Human Experience. Cambridge: MIT Press.
Wężowicz‑Ziółkowska, D., & Wieczorkowska, E. (red.). (2016). Biological Turn. Idee biologii w humanistyce współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Zawojski, P. (2017). Posthumanizm, czyli humanizm naszych czasów. Kultura i Historia, 32, 68–76.
