Aksjologiczny wymiar polityki historycznej
PDF
- jzaryczny, {$userGroup}, 311_Markowska-Marczak_Aksjologiczny wymiar polityki historycznej_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 311_Markowska-Marczak_Aksjologiczny wymiar polityki historycznej_K.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 311en_Markowska-Marczak_Aksjologiczny wymiar polityki historycznej_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 311en_Markowska-Marczak_Aksjologiczny wymiar polityki historycznej_K.pdf
Opublikowano
marca 6, 2024
Copyright (c) 2023 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Podejście aksjologiczne do przeszłości opiera się na założeniu, że ludzkie doświadczanie świata wynika z myślenia wartościami i zdolne jest do wytwarzania moralnego sensu. Nowoczesna polityka historyczna dąży do wzmocnienia pamięci aksjologicznej, która aktywnie odkrywa i pielęgnuje kanon wartości zapisanych w wydarzeniach historycznych i pożądanych przez wspólnotę polityczną.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Początki debaty nad moralnym wymiarem przeszłości sięgają niemieckiej debaty na temat odpowiedzialności Niemców za nazistowską przeszłość. W Polsce lat 90. narodziła się nowa polityka historyczna, której głównym postulatem było rozliczenie komunistycznej przeszłości i krytyka polskiej transformacji ustrojowej odpowiedzialnej za kryzys wspólnoty politycznej.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Rozumienie czasu historycznego w tradycji judeochrześcijańskiej łączyło się z dziejami zbawienia. Proces sekularyzacji doprowadził do zastąpienia kategorii zbawienia kategorią postępu, która szybko straciła swój moralny charakter wobec doświadczeń XX wieku. Czas w nowoczesności gwałtownie przyspieszył, a przyszłość stała się źródłem niepokoju. W haśle pokazano, w jaki sposób wymiar aksjologiczny przenika sferę pamięci: tożsamość historyczna narodu jako wspólnoty posiadającej kapitał moralny stanowi nieodłączny element polityki nowoczesnych państw.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Na przykładzie dynamiki polskiej pamięci aksjologicznej (spór o Jedwabne, spór o dziedzictwo II wojny światowej) pokazano podstawowe mechanizmy i dominujące trendy uprawiania polityki historycznej w późnej nowoczesności.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Błoński, J. (2008). Biedni Polacy patrzą na getto. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Cichocki, M. (2005). Władza i pamięć. O politycznej funkcji historii. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej–Wyższa Szkoła Europejska im. J. Tischnera.
Czyżewski, M. (2008). Debata na temat Jedwabnego oraz spór o „politykę historyczną” z punktu widzenia analizy dyskursu publicznego. W: S. Nowinkowski, J. Pomorski, & R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, (s. 117–140). Łódź: Instytut Pamięci Narodowej.
Karłowicz, D. (2005). Pamięć aksjologiczna a historia. W: R. Kostro, & T. Merta (red.), Pamięć i odpowiedzialność, (s. 31–42). Kraków–Wrocław: Ośrodek Myśli Politycznej–Centrum Konserwatywne.
Koselleck, R. (2012). Warstwy czasu. Studia z metahistorii. Tłum. K. Krzemieniowa, & J. Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Leder, A. (2014). Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Lipski, J.J. (1992). Dwie ojczyzny, dwa patriotyzmy. W: Tunika Nessosa. Szkice o literaturze i o nacjonalizmie, (s. 139–164). Wydawnictwo PEN.
Löwith, K. (2002). Historia powszechna i dzieje zbawienia. Teologiczne przesłanki filozofii dziejów. Tłum. J. Marzęcki. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Łuczewski, M. (2017). Kapitał moralny. Polityki historyczne w późnej nowoczesności. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.
Machcewicz, P. (2017). Muzeum. Kraków: Znak Horyzont.
Markowska, B. (2019). Herosi czy ofiary? Kapitał moralny Polaków w narracji Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Kultura i społeczeństwo, 2, 163-190.
Nijakowski, L.M. (2008). Polska polityka pamięci. Esej Socjologiczny. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Ost, D. (2007). Klęska Solidarności. Gniew i polityka w postkomunistycznej Europie. Tłum. H. Jankowska. Warszawa: Wydawnictwo Muza SA.
Traba, R. (2010). Polityka wobec historii: kontrowersje i perspektywy. Teksty Drugie, 1–2, 300–319.
Zubrzycki, G. (2014). Krzyże w Auschwitz: tożsamość narodowa, nacjonalizm i religia w postkomunistycznej Polsce. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
