Język i kultura komunikowania w XXI wieku – perspektywa językoznawcza

pdf

jzaryczny, {$userGroup}, 305_Koncewicz-Dziduch_Jezyk i kultura komunikowania_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 305_Koncewicz-Dziduch_Jezyk i kultura komunikowania_K.pdf
jzaryczny, {$userGroup}, 305en_Koncewicz-Dziduch_Jezyk i kultura komunikowania_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 305en_Koncewicz-Dziduch_Jezyk i kultura komunikowania_K.pdf

Opublikowano

marca 4, 2024

Seria

Tom XI: Humanistyka współczesna

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Język i kultura komunikowania w XXI wieku – perspektywa językoznawcza

Autorzy

Edyta Koncewicz-Dziduch

Uniwersytet Ignatianum w Krakowie

http://orcid.org/0000-0003-2075-7644

DOI: https://doi.org/10.35765/slowniki.305

Słowa kluczowe:

język, komunikacja językowa, kultura języka, współczesny język polski, przemiany języka

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Język jest bytem abstrakcyjnym, trwałym, społecznym, podlegającym ewolucji i możliwym do bezpośredniej obserwacji. Jest dobrem wspólnym danej społeczności. Komunikacja to świadome i celowe porozumiewanie się ludzi, intencjonalna wymiana znaków werbalnych, wokalnych i niewerbalnych.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Przemiany i rozwój języka dokonują się w sposób ciągły, ewolucyjny; filary komunikacji stanowią mowa, pismo i druk. Język podlega badaniom od starożytności, ale największy rozwój teorii i kierunków badań językoznawczych przypada na XX wiek.

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Przemiany współczesnego języka polskiego są związane z wydarzeniami historycznymi z przełomu XX i XXI wieku oraz zmianami w sposobie komunikowania: demokratyzacją, marketyzacją i technologizacją informacji. Komunikacja cyfrowa, treści przekazów medialnych oraz przemiany świadomości społeczeństwa wywierają wszechstronny, niepoddający się jednoznacznym ocenom, wpływ na język. Zmiany dotyczą sfery leksykalnej, gramatycznej, tekstotwórczej oraz stylistycznej języka polskiego.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Język jest dobrem narodowym, podlega ochronie prawnej i instytucjonalnej. Powinien też być przedmiotem szczególnej troski użytkowników. Należy wspierać wielopłaszczyznowe badania języka w jego współczesnej i historycznej postaci, jako elementu kulturowej pamięci zbiorowej.

Downloads

Download data is not yet available.

Biografia autora

Edyta Koncewicz-Dziduch, Uniwersytet Ignatianum w Krakowie

Edyta Koncewicz- Dziduch – dr nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa (Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego), adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Akademii Ignatianum w Krakowie. Autorka prac z dziedziny współczesnego językoznawstwa i kultury polskiej i słowiańskiej, przemian języka mediów. Zajmuje się komparatystycznymi badaniami frazeologii słowiańskiej ze szczególnym uwzględnieniem frazeologii animalistycznej i fitonimicznej oraz współczesnymi przemianami w kulturze i językach krajów byłej Jugosławii. Członek Krakowskiego Towarzystwa Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej Tertium.

Bibliografia

Dubisz, S. (2022). Ciągłość rozwoju języka polskiego. Poradnik Językowy, 1, 15–33, DOI: 10.33896/PorJ.2022.1.1.

Foley, P.J. (2000). Etyka w środkach przekazu. Dokument wydany 4 czerwca 2000 na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu. Pobrane z: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/rady_pontyfikalne/r_komunik_spol/etyka‑20000604 (10.05.2023).

Gajda, S. (1999). Współczesna polska rzeczywistość językowa i jej badanie. W: J. Miodek (red.), Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno‑stylistyczna współczesnych Polaków, (s. 8–14). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Jenkins, H. (2007). Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów. Tłum. M. Bernatowicz, & M. Filiciak. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Lachur, Cz. (2004). Zarys językoznawstwa ogólnego. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Ożóg, K. (2007). Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Ożóg, K. (2018). Najnowsze zmiany w polszczyźnie (na podstawie obserwacji Stanisława Dubisza i innych badaczy). Poradnik Językowy, 4, 24–41.

Piekot, T. (2008). Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do analizy socjolektu. Wałbrzych: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa.

Pisarek, W. (2008). Wstęp do nauki o komunikowaniu. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.

Polański, K. (red.). (2003). Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.

Skowronek, B. (2013). Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Twarowska, A., & Dąbrowska‑Popowska, E. (2021). Przemiany języka polskiego w aspekcie kultury globalnej i społeczeństwa informacyjnego. W: E. Dąbrowska‑Prokopowska, M. Zaniewska, & P. Goryń (red.), Kultura polska w XXI wieku. konteksty społeczne, kulturowe i medialne, (s. 325–339). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Warchala, J. (2020). Piśmienność i oralność czyli język w czasach cyfryzacji. W: Polszczyzna w dobie cyfryzacji, (s. 277–288). Warszawa: Wydawnictwo PAN.

Wileczek, A. (2020). Język i komunikacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.