Wrodzoność charakteru a moralność
pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 292_Kopania_Wrodzonosc charakteru a moralnosc_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 292_Kopania_Wrodzonosc charakteru a moralnosc_K.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 292en_Kopania_Wrodzonosc charakteru a moralnosc_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 292en_Kopania_Wrodzonosc charakteru a moralnosc_K.pdf
Opublikowano
lutego 16, 2024
Seria
Copyright (c) 2023 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Charakter to w tym szkicu pojęcie należące do filozofii, nie do psychologii. Można go zdefiniować jako tę zmienną, która przesądza o stosunku jednostki do świata wartości.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Kształtowanie się filozoficznego znaczenia pojęcia charakteru polegało na oddzieleniu charakteru pojmowanego jako zespół cech i procesów wewnętrznych człowieka od charakteru rozumianego jako swoista natura człowieka. W XIX wieku Artur Schopenhauer stworzył zaś koncepcję charakteru jako właściwości osobowej określonej przez kierunek jednostkowej woli.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Wola to indywidualna siła przesądzająca o kierunku osobniczego działania; wola określa charakter. Charakter jest wrodzony, stały i indywidualny. Potwierdzają to choćby obserwacje Janusza Korczaka, który obserwował zachowania małych dzieci. Nie mogąc zmieniać charakteru, możemy jednak tak uwrażliwiać samoświadomość, aby do pewnych granic powstrzymywać się od zachowań uznawanych za złe i przymuszać się do zachowań uznawanych za dobre.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Stanowisko Schopenhauera znajduje szczególny wyraz na gruncie ideologii transhumanistycznej, opartej na założeniu, że rozwój nauki i technologii umożliwi modyfikowanie genotypu w celu osłabienia bądź wzmocnienia możliwości realizowania określonych pożądań i pragnień. Jeśli konsekwencje rozwoju naukowego byłyby tak daleko idące, że nie potrafilibyśmy ich oceniać na gruncie tradycyjnej moralności, wówczas stałoby się konieczne ulepszanie moralności metodami genetyki i środkami inżynierii genetycznej.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Hołub, G. (2018). Ulepszanie człowieka. Fikcja czy rzeczywistość. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Harris, J. (2011). Moral Enhancement and Freedom. Bioethics, 25(2), 102–111.
Kobierzycki, T. (2001). Gnothi Seauton: Dusza, charakter, jaźń, osobowość, osoba. Dzieje pięciu pojęć. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina.
Kopania, J. (2022). Edukacja w perspektywie transhumanistycznej. W: E. Baum, S. Cofta, & A. Grzegorczyk (red.), Fenomen paidei w czasach zarazy, (s. 153–172). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Kopania, J., & Nowacka, M. (2018). Od unieśmiertelniania człowieka do śmierci cywilizacji. W: G. Hołub, & P. Duchliński (red.). Ulepszanie człowieka. Perspektywa filozoficzna, (s. 31–70). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Korczak, J. (1984a). Jak kochać dziecko. W: Pisma wybrane. T. 1, (s. 91–382). Warszawa: Nasza Księgarnia.
Korczak, J. (1984b). Dzieci występne w wieku przedszkolnym. W: Pisma wybrane. T. 2, (s. 135–137). Warszawa: Nasza Księgarnia.
Korczak, J. (1984c). Występna kara. W: Pisma wybrane. T. 2, (s. 185–187). Warszawa: Nasza Księgarnia.
More, M. (1999), List do Matki Natury. Pobrane z: http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,4003 (dostęp: 21.10.2022).
Schopenhauer, A. (1994). Świat jako wola i przedstawienie. T. 1. Tłum. J. Garewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Schopenhauer, A. (2002). W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena. T. 1. Tłum. J. Garewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Schopenhauer, A. (2004a). O wolności ludzkiej woli. Tłum. A. Stögbauer. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
Schopenhauer, A. (2004b). O podstawie moralności. Tłum. Z. Bassakówna. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
Szewczuk, W. (red.). (1979). Słownik psychologiczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Wolniewicz, B. (1988). Z antropologii Schopenhauera. W: Filozofia i wartości. Rozprawy i wypowiedzi, (s. 101–119). Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
