Radykalizm
pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 286_Rakusa-Suszczewski_Radykalizm_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 286_Rakusa-Suszczewski_Radykalizm_K.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 286en_Rakusa-Suszczewski_Radykalizm_K.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 286en_Rakusa-Suszczewski_Radykalizm_K.pdf
Opublikowano
lutego 17, 2024
Copyright (c) 2023 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Radykalizm to pojęcie wieloznaczne i niekonkluzywne. Jako postawa intelektualna cechuje filozofów i innych naukowców poszukujących wiedzy i prawdy, teoretycznie bowiem wiąże się z poszukiwaniem tego, co podstawowe, zakorzenione (radix) i konieczne dla zrozumienia człowieka. Natura i pochodzenie tych fundamentów pozostają jednak niepewne, dlatego radykalizm nieuchronnie zmienia swoje roszczenia i formę. Jako zjawisko społeczne i polityczne ściśle zakorzenione jest w kontekście.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Od końca XVII wieku radykalizm wyrażał idee emancypacji społecznej i demokratyzacji, dlatego pierwotnie był ważnym synonimem postępu. Radykalizm przypisywano purytanom i innym ruchom reformatorskim, które dążyły do odnowienia czystości wiary. Stopniowo zaczął być wykorzystywany do opisu wszelkich utopijnych i retrotopijnych ekstremizmów; ugruntowaniu uległy również jego melioratywne i pejoratywne wykładnie.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Radykalizm może być zarazem utopijny i retrotopijny, postępowy i konserwatywny, lewicowy i prawicowy; co innego też oznacza on w różnych kulturach i czasach. Jego żywym ucieleśnieniem są ruchy społeczne z ich imperatywem wydobywania na światło dzienne pierwszych zasad. Teorie ruchów społecznych najlepiej pozwalają uchwycić logikę radykalizmu i procesów radykalizacji.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Zagęszczenie rywalizujących filozofii i stylów życia zdaje się potwierdzać, że radykalizm ucieleśnia ducha naszych czasów i jest zjawiskiem szczególnie nowoczesnym. W dzisiejszym świecie nic jednak nie wydaje się już radykalne, poza samą przemocą. Konieczne jest zatem poszukiwanie nowych wymiarów radykalizmu.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Alinsky, S.D. (1946). Reveille for Radicals. Chicago: University of Chicago Press.
Bentham, J. (1958). Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa. Tłum. B. Nawroczyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Bittner, E. (1963). Radicalism and the organization of radical movements. American Sociological Review, 6, 928–940.
Bötticher, A. (2017). Radikalismus und Extremismus. Konzeptualisierung und Differenzierung zweier umstrittener Begriffe in der deutschen Diskussion. Pobrane z: https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl/access/item%3A2902399/view (dostęp: 22.02.2022).
Gniazdowski, A. (2015). Antynomie radykalizmu. Fenomenologia polityczna w Niemczech 1914–1933. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Gniazdowski, A. (2016). Radykalizmy polityczne. Konteksty kulturowe polskie i europejskie. W: J. Kurczewska, & M. Karkowska (red.), Przemiany kulturowe we współczesnej Polsce: ramy, właściwości, epizody, (s. 51–83). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Kallen, H.M. (1934). Radicalism. W: E.R.A. Seligman, & A.S. Johnson (red.), Encyclopedia of the Social Sciences. T. 1. (s. 51–54). New York: The Macmillian Company.
McCormack, T.H. (1950). The Motivation of Radicals. American Journal of Sociology, 56, 17–24.
Plessner, H. (2008). Granice wspólnoty. Krytyka radykalizmu społecznego. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Rakusa‑Suszczewski, M. (2016). Cień Radykalizmu. Pojęcie radykalizmu w świetle teorii ruchów społecznych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA‑JR.
Reed, E.F. (1926). Psychic mechanisms and social radicalism. The Journal of Social Forces, 2, 36–40.
Root, W.T. (1924). The psychology of radicalism. Journal of Abnormal Psychology and Social Psychology, 19(4), 341–356.
Shea, J.E. (1906). Radicalism and Reform. Proceedings of the American Political Science Association, 3, 158–168.
Wolfe, A.B. (1921). The motivation of radicalism. Psychological Review, 27, 279–300.
Żurkowska, G. (2015). Horyzonty filozofii radykalnej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
