Siły zbrojne

pdf
Opublikowano
lutego 17, 2024

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Siły zbrojne to uzbrojone i wyspecjalizowane formacje posiadające monopol na stosowanie siły w stosunkach zewnętrznych. Stanowią element systemu politycznego państwa i instrument oddziaływania międzynarodowego. Powinny być wykorzystywane wyłącznie do realizacji – kreowanych przez społeczeństwo – interesów państwa oraz prowadzić aktywność militarną zgodnie z regułami prawa międzynarodowego.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Siły zbrojne państwa wykształciły się z różnorodnych formacji zbrojnych tworzonych przez aparat władzy istniejący na danym etapie historycznym. Proces ich przekształcania w siły zbrojne zapoczątkowano w czasach nowożytnych, ale w praktyce nastąpił on w czasach ponowoczesnych. Jego wynikiem jest między innymi ustanowienie społecznej kontroli nad siłami zbrojnymi i sposobem konstruowania polityki bezpieczeństwa państwa.

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: W tekście zaprezentowano sposób funkcjonowania sił zbrojnych w strukturze organizacyjnej państwa, uwzględniając procesy historyczne oraz współczesne uwarunkowania polityczno‑prawne. Przyjęto, że w państwie ponowoczesnym odgrywają one rolę instrumentu oddziaływania międzynarodowego i z tego względu niezwykle istotna jest właściwa korelacja koncepcji budowy ich potencjału oraz planów użycia ze strategicznymi celami państwa. Równie istotne jest wdrożenie efektywnego systemu kontroli, który ma zapewnić wykorzystanie ich potencjału do osiągania interesów państwa, a nie formacji sprawującej w nim władzę.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Siły zbrojne stanowią integralny element systemu politycznego państwa współkreujący jego potęgę, zakres posiadanej suwerenności oraz zapewniający bezpieczeństwo instytucji państwa i jego obywateli. Specyfika nakładanych na nie zadań wymaga, by dysponowały one określonym potencjałem militarnym, który wynikać powinien z przyjętych długofalowych koncepcji oddziaływania międzynarodowego i obrony terytorium państwa.

Downloads

Download data is not yet available.

Biografia autora

Piotr Mickiewicz, Uniwersytet Gdański

ORCID 0000-0002-3533-337X

Bibliografia

Balcerowicz, B. (2010). Siły zbrojne w stanie pokoju, kryzysu, wojny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Balcerowicz, B. (2006). Siły zbrojne w państwie i stosunkach międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Brun, J. (1956). Narodziny armii narodowej 1789–1794. Tłum. P. Hertz. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.

Cottey, A., Edmonts, T., & Foster, A. (red.). (2002). Democratic Control of the Military in Post‑Communist Europe. Guarding the Guards. Hampshire–New York: Palgrave Macmillan.

Czupryński, A. (2009). Współczesna sztuka operacyjna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.

Dandeker, C. (1994). New Times for the Military, Some Sociological Remarks on the Changing Role and Structure of the Armed Forces of the Advanced Societies. British Journal of Sociology, 4.

Dandeker, C. (1995). Flexible forces for a post cold war world: a view from the United Kingdom. The Tocqueville Review, 1.

Finer, S. (1962). The Man on Horseback. The Role of the Military in Politics. London: Pall Mall Press.

Huntington, S.P. (1957). The Soldier and the State. The Theory and Politics of Civil – Military Relations. Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press.

Huntington, S.P. (1995). Armed Forces and Democracy: Reforming Civil‑Military Relations. Journal of Democracy, 4.

Janowitz, M. (1960). The Professional Soldier. A Social and Political Portrait. New York–London–Toronto: Glencoe Free Press.

Keegan, J. (2002). Wodzowie bez tajemnic. Tłum. T.E. Morycińska‑Dzius. Warszawa: Wydawnictwo Amber.

Mickiewicz, P., & Kasprzycki, D. (2021). Expanding the external ring of Russian defense policy in practice: 2015–2020. Copernicus Journal of Political Studies, 1, 55–79.

Moskos, Ch.C., Williams, J.A., & Segal, D.R. (red.). (2000). The Postmodern Military, Armed Forces after the Cold War. Oxford: Oxford University Press.

Van Doorn, J. (1969). Military profession and military regimes. Commitments and conflicts. Hague: Mouton.

Van Doorn, J. (1975). The Decline of the Mass Army in the West. General Reflections. Armed Forces and Society, 1.