Pseudohistorie jako wyzwanie we współczesnych studiach kulturowych
- jzaryczny, {$userGroup}, 275_Nowakowski_Pseudohistorie jako wyzwanie.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 275_Nowakowski_Pseudohistorie jako wyzwanie.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 275en_Nowakowski_Pseudohistorie jako wyzwanie.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 275en_Nowakowski_Pseudohistorie jako wyzwanie.pdf
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Pseudohistorie, będące szczególnym przypadkiem pseudonauki, to narracje dotyczące fundamentów tożsamościowych w zakresie dziejów czy religii, które uznaje się za alternatywne wobec podstawowych faktów, ustaleń i konsensusu akademickiego w obrębie głównego nurtu nauki (def. wąska). Obok tego za pseudohistorie uznaje się także wszystkie alternatywne próby wyjaśnienia zdarzeń z przeszłości, niezależnie od ich zakresu i motywacji (def. szeroka).
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Każda z pseudohistorii ma własną chronologię. Pewne tendencje występują tu regionalnie, a czasem w związku z etapem dziejów. Te dotyczące znaczącej przeszłości narodów opierają się czasem na mitologizowaniu dziejów w okresie niewoli lub czerpią z takiego okresu. Ich upowszechnieniu sprzyja rozwój środków swobodnej wymiany informacji.
PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: Pseudohistorie czerpią ze źródeł wyrywanych z kontekstu dziejowego, często niepoddanych klasycznej krytyce naukowej. Fakty bywają w nich kojarzone swobodnie, z przekraczaniem granic chronologicznych i geograficznych.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Twórcy tych idei działają dychotomiczne – z jednej strony kwestionują opinie akademickie (uznając je często za wyraz zaniedbań czy nawet spisku), z drugiej strony starają się o wzmocnienie autorytetu przez oparcie o instytucje lub uzyskanie tytułów naukowych nawet w innych dziedzinach. Pseudonauki mogą stanowić wyzwanie nie tylko z uwagi na swobodne podejście do badań różnych kultur, ale i w obszarze bezpieczeństwa narodowego.
Downloads
Bibliografia
Allchin, D. (2004). Pseudohistory and Pseudoscience. Science and Education, 13, 179–195.
Ben-Dor Benite, Z. (2009). The Ten Lost Tribes. A World History. Oxford: University Press.
Fritze, R.H. (2009a). Invented Knowledge. False History, Fake Science and Pseudo-religions. London: Reaktion Books.
Fritze, R.H. (2009b). On the Perils and Pleasures of Confronting Pseudohistory. Historically Speaking, 10, 2–5.
Fritze, R.H. (2022). Hope and Fear. Modern Myths, Conspiracy Theories and Pseudo-History. London: Reaktion Books.
Husarski, R. (2021). Kraj niespokojnego poranka. Pamięć i bunt w Korei Południowej. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Lefkowitz, M.R. (1997). Not out of Africa. How Afrocentrism became an excuse to teach myth as history. New York: BasicBooks.
Logie, A. (2019). Diagnosing and Debunking Korean Pseudohistory. European Journal of Korean Studies, 2, 37–80.
Parfitt, T. (1987). The Thirteenth Gate. Travel among the Lost Tribes of Israel. London: Weidenfeld & Nicolson.
Parfitt, T. (2002). The Lost Tribes of Israel. The History of a Myth. London: Weidenfeld & Nicolson.
Strzelczyk, J. (1998). Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Tracy. (2013). 5 Black Gods Whitewashed in Recent History. Pobrano z: https://atlantablackstar. com/2013/09/25/black-gods/ (dostęp: 20.07.2022).
Wojnowski, M. (2015). Koncepcja „wojny nowej generacji” w ujęciu strategów Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, 13, 13–39.
Wójcik, A. (2019). Fantazmat Wielkiej Lechii. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V.
Żuchowicz, R. (2018). Wielka Lechia. Źródła i przyczyny popularności teorii pseudonaukowej okiem historyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa.