Pamięć kulturowa: propozycja rozumienia i problematyzacji pojęcia
PDF
- jzaryczny, {$userGroup}, 272_Pletnia_Pamiec kulturowa.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 272_Pletnia_Pamiec kulturowa.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 272en_Pletnia_Pamiec kulturowa.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 272en_Pletnia_Pamiec kulturowa.pdf
Opublikowano
lutego 16, 2023
Copyright (c) 2022 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Pamięć kulturowa to zbiór całej wiedzy, która wpływa na zachowania i interakcje społeczne. Jest ona przekazywana następcom w procesie socjalizacji przez poprzednie generacje. Łączy w sobie trzy kluczowe elementy: pamięć, kulturę oraz grupę.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Maurice Halbwachs zdefiniował koncepcję pamięci zbiorowej po raz pierwszy w 1925 roku. Jan Assmann, pracując nad swoją koncepcją pod koniec lat 70. XX wieku, starał się pod wieloma względami jedynie uzupełnić rozważania Halbwachsa. W swojej wizji pamięci kulturowej ujął kwestie związane z tradycją, transmisją oraz przekazywaniem pamięci.
PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: Współczesne badania nad pamięcią kulturową zwracają uwagę na wielowymiarowy aspekt owego fenomenu. Jednym z elementów, który jest w tych okolicznościach szczególnie często podkreślany, to związek pomiędzy pamięcią a polityką. Dyskurs dotyczący wydarzeń historycznych bywa manipulowany w celu osiągnięcia partykularnych politycznych celów. Dodatkowo warto pamiętać, że zamiast jednej, spójnej i budującej tożsamość narodową pamięci kulturowej możemy również mówić o pamięciach w liczbie mnogiej, które dotykają doświadczenia stosunkowo wąskich grup i które kontestują główną narrację o przeszłości.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Wielość pamięci zbiorowych i kulturowych powoduje, że sam termin ulega pewnemu rozmyciu, a względna powszechność badań nad tymi zagadnieniami ujawnia braki metodologiczne. Koncentracja na wymiarze społecznym i politycznym pamięci spowodowała, że badacze w dużej mierze porzucili wymiar kulturowy owego zagadnienia.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Assmann, A. (2014). Między historią a pamięcią. Antologia. Tłum. A. Teperek, A. Konarzewska, K. Sidowska, J. Górny & in. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Assmann, A. (2021). Cultural Memory. W: A. Hamburger, C. Hancheva & V.D. Volkan (red.), Social Trauma – An Interdisciplinary Textbook, (s. 25–36). Cham: Springer.
Assmann, J., & Czaplicka, J. (1995). Collective Memory and Cultural Identity. New German Critique, 65, 125–133.
Assmann, J. (2011). Communicative and Cultural Memory. W: P. Meusburger, M. Heffernan & E. Wunder (red.), Cultural memories. The Geographical Point of View, (s. 15–27). Dordrecht: Springer.
Assmann, J. (2015). Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Tłum. A. Kryczyńska-Pham. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Barash, J.A. (2017). Collective memory. W: S. Bernecker & K. Michaelian (red.), The Routledge Handbook of Philisophy of Memory, (s. 255–267). London: Routledge.
Connerton, P. (2006), Cultural memory. W: Ch. Tilley, W. Keane, S. Kuchler & M. Rowlands (red.), Handbook of Material Culture, (s. 315–324). London: SAGE Publications Ltd.
Erll, A. (2018). Kultura pamięci. Wprowadzenie. Tłum. A. Teperek. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Fortunati, V., & Lamberti, E. (2008). Cultural Memory. A European Transformation. W: A. Erll & A. Nünning (red.), Media and Cultural Memory, (s. 127–137). Berlin: Walter de Gruyter.
Halbwachs, M. (2008). Społeczne ramy pamięci. Tłum. M. Król. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hirsch, M., & Smith, V. (2002). Feminism and Cultural Memory. An Introduction. Signs. Gender and Cultural Memory Special Issue, 28, 1–19.
Humphreys, R.S. (2002). The Destruction of Cultural Memory. Middle East Studies Association Bulletin, 36, 1–8.
Le Goff, J. (2007). Historia i pamięć. Tłum. A. Gronowska. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Nora, P. (1989). Between Memory and History. Les Lieux de Mémoire. Representations, 26, 8–12.
Olick, J.K. (1998). Introduction. Memory and the Nation – Continuities, Conflicts, and Transformation. Social Science History, 22, 377–387.
