DEFINICJA POJĘCIA: Studia kulturowe jako część współczesnych nauk społecznych i humanistycznych stanowią formację dyskursywną o odmiennej skali zinstytucjonalizowania, koncentrując się na różnorodnych funkcjach kultury symbolicznej.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Rodowód pojęcia kojarzony jest zazwyczaj z powstaniem na Uniwersytecie w Birmingham ośrodka o nazwie Centre for Contemporary Cultural Studies (CCCS) założonego w 1964 roku przez Richarda Hoggarta. Centrum zainicjowało brytyjską szkołą studiów kulturowych (British Cultural Studies). Ośrodek wydawał znaczące w swoim obszarze analiz czasopisma, jak „Working Papers in Cultural Studies” czy „Cultural Studies from Birmingham”. W latach 70. i 80. XX wieku studia kulturowe powstawały na uniwersytetach w wielu innych krajach. W Polsce rozwijały się w różnych formach, choć główny wysiłek zogniskowano w obszarze badań kulturoznawczych.

PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: Zakres problematyki oraz konceptualizacji badawczej wypracowywanej na gruncie studiów kulturowych charakteryzuje się ogromną różnorodnością. Z jednej strony tworzy je dorobek takich badaczy, jak Richard Hoggart, Raymond Williams, Stuart Hall i Edward Palmer Thompson, uważanych za twórców brytyjskich studiów kulturowych, czy też dorobek pokolenia ich następców, m.in. Paula Willisa, Dicka Heddige’a, Angeli McRobbie, Iaina Chambersa i ­Paula Gilroya. Z drugiej zaś strony istnieją liczne osiągnięcia badawcze wypracowane poza środowiskiem brytyjskich studiów kulturowych. Analiza zjawisk szybko rozwijających się społeczeństw przemysłowych po 1945 roku, jego społecznych podziałów i konsekwencji w sferze stylu życia postawiły nowe wyzwania przed badaczami kultury. W wielu analizach studia kulturowe występowały przeciw tzw. redukcjonizmowi kulturowemu, jednakże koncentracja uwagi uczonych na zależności kultury i władzy powodowała popadanie w uproszczenia, ponieważ najczęściej zaniedbywano w tym kontekście relację, jak istnieje między kulturą a samym człowiekiem. Eliminowano poniekąd zainteresowanie podmiotowymi atrybutami osoby ludzkiej, a przez to również odmiennymi modelami studiów kulturowych.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I ­REKOMENDACJAMI: W niniejszym haśle odstąpiono od sprawozdawczej formy przedstawienia studiów kulturowych, która podatna jest na pokusę opisu całej ich różnorodności. W zamian dokonano próby rewitalizacji refleksji nad problematyką relacji między osobą a kulturą w kontekście celu studiów kulturowych. Najbardziej interesujące w tym kontekście były źródła tych zależności oraz rezultaty określonego typu interakcji.