Komunikacja i kompetencje międzykulturowe
PDF
- jzaryczny, {$userGroup}, 266_Wisniewski_Komunikacja i kompetencje miedzykulturowe.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 266_Wisniewski_Komunikacja i kompetencje miedzykulturowe.pdf
- jzaryczny, {$userGroup}, 266en_Wisniewski_Komunikacja i kompetencje miedzykulturowe.pdf jzaryczny, {$userGroup}, 266en_Wisniewski_Komunikacja i kompetencje miedzykulturowe.pdf
Opublikowano
lutego 16, 2023
Copyright (c) 2022 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Kompetencje międzykulturowe definiuje jako swoiste predyspozycje, zdolności oraz umiejętności psychiczne i socjokulturowe jednostki, pozwalające na odczytywanie, wymianę i transformowanie treści symbolicznych podczas procesów komunikacyjnych w relacjach międzykulturowych. Rozwój kompetencji międzykulturowych jest splotem różnorakich czynników, m.in. wiedzy, doświadczeń czy określonych motywacji, jak również systemów wartości prezentowanych w dyskursach publicznych. Proces nabywania kompetencji międzykulturowych ulega zintensyfikowaniu podczas kontaktu z przedstawicielami i dorobkiem innych kultur.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Ujęcia teoretyczne i badawcze w zakresie komunikacji międzykulturowej korzystają z dorobku wielu nauk humanistycznych i społecznych, ale także z inspiracji praktyką, tj. zetknięcia się z innością przez podboje, kolonizacje, a następnie ruchy niepodległościowe. Pragmatyczny charakter komunikacji i kompetencji międzykulturowych wynikał także z bezpośrednich kontaktów, m.in. kupców, misjonarzy, polityków i wielu innych. Intensyfikacja kontaktów międzykulturowych została zwielokrotniona w XIX i XX w., do czego przyczyniły się procesy globalizacyjne i migracyjne.
PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: Warto podkreślić uzasadnienie podjęcia namysłu na temat komunikacji i kompetencji międzykulturowych, które jawią się jako współczesny imperatyw cywilizacyjny, wychodzący poza walory czysto poznawcze i praktyczne. Różnorodność ta implikuje odmienne modele w podejściu do problematyki.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Kompetencje międzykulturowe stają się współcześnie niezbędną umiejętnością jednostki, a zarazem rodzajem postawy społecznej, która umożliwia podejmowanie wielu wyzwań oraz inicjowanie interakcji różnych kultur na poziomie wszystkich dziedzin życia społeczeństwa wielokulturowego. Rozwój kompetencji komunikacyjnych i międzykulturowych nie zaprzecza rozpoznawaniu i kształtowaniu tożsamości kulturowych uczestników interakcji.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Abbe, A., Gulick, L.M.V., & Herman, J.L. (2008). Cross-cultural competence in army leaders. A conceptual and empirical foundation. Arlington: U.S. Army Research Institute.
Arasaratnam, L.A., & Doerfel, M.L. (2005). Intercultural communication competence. 2003 identifying key components from multicultural perspectives. International Journal of Intercultural Relations, 29, 137–163.
Banaszkiewicz, M. (2012). Dialog międzykulturowy w turystyce. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Beamer, L. (1992). Learning Intercultural Communication Competence. The Journal of Business Communication, 29, 286–303.
Borkowski, J. (2003). Podstawy psychologii społecznej. Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
Boski, P. (2009). Kulturowe ramy zachowań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Deardorff, D.K. (2006). Identification and assessment of intercultural competence as a student outcome of internationalization. Journal of Studies in International Education, 10, 241–266.
Deardorff, D.K. (2009). Understanding the challenges of assessing global citizenship. W: R. Lewin (red.), The handbook of practice and research in study abroad. Higher education’s quest for global citizenship, (s. 346–364). New York: Routledge.
Gallois, C., Giles, H., Jones, E., Cargile, A.C., & Ota, H. (1995). Accommodating intercultural encounters. Elaborations and extensions. W: R.L. Wiseman (red.), Intercultural communication theory, (s. 115–147). Thousand Oaks: Sage Publications.
Griffin, E. (2003). Podstawy komunikacji społecznej. Tłum. O. i W. Kubińscy & M. Kacmajor. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Gudykunst, W.B. (2002). Intercultural communication. Introductions. W: W.B. Gudykunst & B. Mody (red.), Handbook of international and intercultural communication, (s. 179–205). Thousand Oaks: Sage Publications.
Gudykunst, W.B. (2005). Theories of intercultural communication I. China Media Research, 1, 61–75.
Gudykunst, W.B., & Kim, Y.Y. (1984). Communicating with Strangers. New York: Random House.
Harrison, J.K., Chadwick, M., & Scales, M. (1996). The relationship between cross-cultural adjustment and the personality variables of self-efficacy and self-monitoring. International. Journal of Intercultural Relations, 20, 167–188.
Holmes, P., & O’Neill, G. (2012). Developing and evaluating intercultural competence. Ethnographies of intercultural encounters. International Journal of Intercultural Relations, 36, 707–718.
Kincaid, D.L. (1979). The convergence model of communication. Honolulu: East-West Communication Institute.
Korporowicz, L. (1997). Wielokulturowość a międzykulturowość. W: M. Kempny, A. Kapciak & S. Łodziński (red.), U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, (s. 64–72). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Korporowicz, L. (2011). Socjologia kulturowa. Kontynuacja i poszukiwania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Król, H. (2006). Kapitał ludzki organizacji. W: H. Król & A. Ludwiczyński (red.), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Tworzenie kapitału ludzkiego organizacji, (s. 92–119). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kuada, J. (2004). Intercultural competence development of Danish managers. Pobrane z: https://www.business.aau.dk/ivo/publications/working/wp33.pdf (dostęp: 15.07.2020).
Martin, J.N., & Nakayama, T.K. (2007). Intercultural communications in contexts. New York: McGraw-Hill.
Maślanka, T., & Wiśniewski, R. (2014). Ku komunikacji nie tylko międzykulturowej. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 9.
Nikitorowicz, J. (2005). Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania edukacji międzykulturowej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Parfieniuk, I. (1999). Wielokulturowość a międzykulturowość. W: J. Nikitorowicz & M. Sobecki (red.), Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym, (s. 99–103). Białystok: Trans Humana.
Spitzberg, B.H., & Changnon, G. (2009). Conceptualizing Intercultural Competence. W: D. Deardoff (red.), Intercultural Competence, (s. 2–52). Thousand Oaks: Sage Publications.
Strzebońska, A., & Dobrzyńska, M. (2011). Kompetencje jako przejaw kapitału ludzkiego. W: J. Górniak & in. (red.), Bilans Kapitału Ludzkiego w Polsce, (s. 25–38). Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Waldenfels, B. (2002). Topografia obcego. Tłum. J. Sidorek. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Wederspahn, G.M., & Sheridan, W.R. (2009). Intercultural Services. London: Routledge.
Winkler, R. (2013). Komunikacja w organizacjach zróżnicowanych kulturowo. Warszawa: Wolters Kluwer.
Winniczuk, L. (red.). (1994). Mały słownik polsko-łaciński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wiśniewski, R. (2016). Transgresja kompetencji międzykulturowych. Studium socjologiczne młodzieży akademickiej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Ząbek, M. (2007). Biali i czarni. Postawy Polaków wobec Afryki i Afrykanów. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Zych, B.M. (2003). Kompetencja. W: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. 2, (s. 693–697). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
