Przedsiębiorczość technologiczna – wysokie technologie, badania i rozwój.
Opublikowano
lutego 14, 2023
Seria
Copyright (c) 2022 Ignatianum University Press
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Dotychczas nie powstała jedna definicja przedsiębiorczości technologicznej (PT) z uwagi na złożoność zjawiska. Najogólniej, PT łączy zagadnienia związane z przedsiębiorczością oraz zarządzaniem technologią i innowacjami, jak również nauki społeczne z naukami technicznymi. Badacze są jednak zgodni, iż kluczową cechą przedsiębiorstw należących do sektora przedsiębiorczości technologicznej jest działalność badawczo-rozwojowa (B+R), oznaczająca własne zaplecze badawcze i/lub bliską współpracę z instytucjami naukowymi.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Do lat 80. XX wieku nie doceniano przedsiębiorczości i innowacji jako źródeł wzrostu gospodarczego i przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa. Dopiero od połowy lat 80. zeszłego stulecia zaczęto wiązać teorie wzrostu gospodarczego z przedsiębiorczością. Natomiast formalne wyodrębnienie przedsiębiorczości technologicznej miało miejsce dopiero w 2001 roku, kiedy doceniono rolę uniwersytetów w transferze wyników badań do gospodarki. Później nastąpił dynamiczny rozwój badań nad przedsiębiorczością technologiczną.
PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: Szybkiemu rozwojowi nowych technologii towarzyszy intensywny rozwój badań przedsiębiorstw high-tech, m.in. w ekonomii oraz w naukach o zarządzaniu. W niniejszym rozdziale do przedsiębiorczości technologicznej zaliczono przedsiębiorstwa wytwórcze w obszarze wysokiej technologii (high-tech – HT), przedsiębiorstwa produkujące kluczowe technologie wspomagające (key enabling technology – KET) oraz przedsiębiorstwa ICT (Information and Communication Technology). Ponadto, w przedsiębiorczości technologicznej szczególną rolę odgrywa wiedza, która jest niezbędna do tworzenia nowych technologii i dalszego generowania nowych zasobów wiedzy. Dlatego też w literaturze przedmiotu przedsiębiorstwa high-tech są również klasyfikowane jako przedsiębiorstwa oparte na wiedzy.
Natomiast przedsiębiorca technologiczny to taki, który rozpoznaje stan wiedzy technologicznej, przewiduje kierunki jej rozwoju oraz identyfikuje „okazje technologiczne”, które potrafi dostosować do potrzeb klientów.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Przedsiębiorczość technologiczna rozwija się na pograniczu nauk społecznych i technicznych, a firmy należące do grupy przedsiębiorczości technologicznej charakteryzują wyższy poziom nakładów na badania i rozwój (B+R) oraz wyższa innowacyjność w porównaniu z firmami działającymi w branżach tradycyjnych. Co więcej, przedsiębiorstwa te przyczyniają się do przyspieszenia tempa wprowadzania innowacji, a przez to również do szybszego wzrostu gospodarczego. Od lat 80. XX wieku obserwujemy szybki rozwój badań nad zjawiskiem przedsiębiorczości technologicznej, która stanowi już odrębny przedmiot badań. W związku z dynamicznym rozwojem nowych technologii należy również oczekiwać dalszego wzrostu zainteresowania naukowców tym obszarem badań.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Chyba, Z. (2015). Rola potencjału technologicznego w kreowaniu przedsiębiorczości technologicznej. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 37(4), 27–35.
Daszkiewicz, N. (2016). Internacjonalizacja przedsiębiorstw działających w branżach high-tech, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Flaszewska, S., & Lachiewicz, S. (2013). Przedsiębiorczość technologiczna we współczesnej gospodarce. Przedsiębiorczość technologiczna w małych i średnich firmach, 11–24.
Grudzewski, W.M., & Hejduk, I. (2008). Zarządzanie technologiami: zaawansowane technologie i wyzwanie ich komercjalizacji. Warszawa: Difin.
Kłak, M. (2021). Koncepcja organizacji uczącej się, Rzeszów: Politechnika Rzeszowska.
Kordel, P. (2014). Przedsiębiorczość technologiczna jako mechanizm rozwoju strategicznego organizacji. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 356, 19–28.
Ławecki, M. (2014). Wielowymiarowa przedsiębiorczość technologiczna jako specyficzna forma przedsiębiorczości. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska, 73, 373–383.
Matsuo, T., Sirilli, G., & Gault, F. (2002). Frascati Manual. Proposed Standard Practice for Surveys on Research and Experimental Development-2002. DOI: 10.1787/9789264199040-en.
Mikuła, B. (2006). Organizacje oparte na wiedzy. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Seria Specjalna – Monografie, 173.
Mikuła, B. (2018). Zarządzanie oparte na wiedzy–podstawowe założenia. Studia Ekonomiczne, Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko, 1(2), 3–46.
Morawski, M. (2006). Przedsiębiorstwo zorientowane na wiedzę, e-Mentor, 4, 61–67.
Motyka, A. (2015). Zakres i korzyści rozwoju przedsiębiorczości technologicznej w małych i średnich przedsiębiorstwach. Studia Ekonomiczne Regionu Łódzkiego, 16, 83–96.
Poznańska, K. (2018). Działalność badawczo-rozwojowa determinantą innowacyjności przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 538, 347–358.
Ratajczak-Mrozek, M. (2011). Specyfika przedsiębiorstw zaawansowanych technologii (high-tech). Przegląd Organizacji, 2, 26–29.
Romer, P.M. (1986). Increasing returns and long-run growth. Journal of political economy, 94(5), 1002–1037.
Rostek, K., & Skala, A. (2016). Rozwój przedsiębiorczości technologicznej w Polsce. Studium porównawcze przedsiębiorstw KET oraz ICT. Studia Ekonomiczne, 281, 155–167.
Skala, A. (2014). Nowa metoda identyfikacji przedsiębiorstw wysokiej technologii na przykładzie Warszawy. Modern Management Review, 21(4), 109–127.
Shane, S., & Venkataraman, S. (2003). Guest editors’ introduction to the special issue on technology entrepreneurship. Research policy, 32(2), 181–184.
Staniec, I., Klimczak, K.M., Machowiak, W., & Shachmurove, Y. (2018). Przedsiębiorczość technologiczna: istota, znaczenie, wybrane kierunki badań. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 168, 101–112.
Szymura-Tyc, M. (2002). Zasoby oparte na wiedzy w procesie budowy przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 3, 7–10.
Wach, K. (2015). Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego: przegląd literatury. Przedsiębiorczość-Edukacja, 11, 24–36.
Włodarkiewicz-Klimek, H. (2018). Zwinne przedsiębiorstwo oparte na wiedzy. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 162, 143–152.
Wojnicka, E. (red.). (2006). Perspektywy rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw wysokich technologii w Polsce do 2020 roku. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Wściubiak, Ł. (2011). Stan i perspektywy rozwoju przedsiębiorczości technologicznej w Polsce. Zeszyty Naukowe/Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, 193, 63–77.
Wściubiak, Ł. (2015). Innowacyjność przedsiębiorstw jako warunek rozwoju społeczno-gospodarczego w okresie zawirowań makroekonomicznych. Przykład małych i średnich przedsiębiorstw wysokich technologii w Polsce. Przedsiębiorczość–Edukacja, 11, 218–231.
