Przedsiębiorstwa rodzinne – podstawowe zagadnienia

Opublikowano
lutego 14, 2023

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Przedsiębiorstwo rodzinne to organizacja, w której dwóch lub więcej członków rodziny ma wpływ na kierownictwo (zarząd) firmy poprzez wykorzystanie związków pokrewieństwa, pełnienie funkcji kierowniczej oraz prawo własności. W przedsiębiorstwie rodzinnym istnieje istotny wpływ rodziny na własność, zarządzanie i kontrolę strategicznych decyzji w przedsiębiorstwie, które posiada długoterminową perspektywę działania.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Przedsiębiorstwa rodzinne, często niesłusznie postrzegane jako małe firmy o lokalnym zasięgu, są najstarszym sposobem prowadzenia działalności. O rodzinnym charakterze, obok kryterium własności, decyduje zaangażowanie rodziny w działalność przedsiębiorstwa, zarówno bieżącą, jak i strategiczną, oraz intencja trwania przez pokolenia. Firmy rodzinne mają ogromny wpływ na gospodarkę światową. Ich powstawanie, działalność, funkcjonowanie oraz bankructwa mają wielkie znaczenie dla rozwoju gospodarki krajowej i globalnej. Perspektywa prowadzenia firmy rodzinnej przez kolejne pokolenia oraz łączenie funkcji rodzinnych z menedżerskimi przyczyniają się do wzrostu ich znaczenia.

PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: W niniejszym opracowaniu przedstawione zostaną podstawowe zagadnienia dotyczące przedsiębiorstw rodzinnych, w tym definicje, istota oraz znaczenie, cechy charakterystyczne, jak również kwestie związane z procesem sukcesji.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I ­REKOMENDACJAMI: Przedsiębiorstwa rodzinne pod wieloma istotnymi względami różnią się od pozostałych przedsiębiorstw, a biznes prowadzony przez rodzinę będzie funkcjonował w odmienny sposób. Ich specyfika wynika z zaangażowania rodziny właścicieli, zarówno pod względem formalnym, jak i często nieformalnym. Cele ekonomiczne są na równi z celami pozaekonomicznymi. Jednym z największych wyzwań dla funkcjonowania przedsiębiorstw rodzinnych jest kwestia sukcesji, czyli przekazanie wiedzy, władzy i własności następnemu pokoleniu. Brak planowania sukcesji jest jednym z głównych przyczyn upadku firmy po odejściu pokolenia założycieli. Sukcesja jest procesem kompleksowym, w który zaangażowane są zarówno czynniki dotyczące rodziny, jak i przedsiębiorstwa. W polskich warunkach wagę problemu wzmacnia fakt, że większość podmiotów zostało założonych po 1989 roku, a więc dopiero stoją przed problemem sukcesji.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Bertrand, M., & Scholar, A. (2006). The role of Family in Family Firms. Journal of Economic Perspectives, 20(2), 73– 96.

Breton-Miller I.L., & Miller D. (2009). Agency vs. Stewardship in Public Family Firms: A Social Embeddedness Reconciliation, Entrepreneurship Theory and Practice, 33(6).

Cohn, M. (1992). Passing the Torch, Succession, Retirement, & Estate Planning in Family-Owned Business. New York: McGraw-Hll, Inc.

Donnelly, R.G. (1964). The Family Business. Harvard Business Review, 42, 93–105.

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 13/8, 15.01.2016. Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie przedsiębiorstw rodzinnych w Europie jako źródła ponownego wzrostu gospodarczego i lepszych miejsc pracy (opinia z inicjatywy własnej) (2016/C 013/03).

Firma rodzinna to marka. Raport z badania przeprowadzonego w ramach projektu „Statystyka Firm Rodzinnych” (b.d.). Instytut Biznesu Rodzinnego. Pobrano z: https://www.sig.org.pl/edc_media/List/Item-477/TinyFiles/Firma-rodzinna-to-marka.pdf (dostęp: 8.12.2022).

Fleming, Q.J. (2000). Keep the Family Baggage Out of the Family Business: Avoiding the Seven Deadly Sins That Destroy Family Businesses. Touchstone: Original ed. Edition.

Jaffe, D.T. (1990). Working with ones you love: Conflict resolution and problem solving strategies f or a successful business. Barkeley, CA: Conari.

Leszczewska K. (2016). Przedsiębiorstwa rodzinne. Specyfika modeli biznesu, Warszawa: Difin.

Stradomski, M. (2010). Finansowanie obce firm rodzinnych na rynku niedoskonałym. Warszawa: PWE.

Sułkowski Ł., & Marjański A. (2009). Firmy rodzinne. Jak osiągnąć sukces w sztafecie pokoleń, Warszawa: Wydawnictwo Poltext.

Wach, K. (2015). Entrepreneurial Orientation and Business Internationalization Process: The Theorethical Foundations of International Entrepreneurship. Entrepreneurial Business and Econimics Review, 3(2), 9–24.

Więcek-Janka, E. (2013). Wiodące wartości w zarządzaniu przedsiębiorstwami rodzinnymi. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.