Tom II: Polityki publiczne

20 tytułów

Polityki Publiczne

Redaktorzy serii:
Wit Pasierbek, Bogdan Szlachta

Redaktor tomu:
Artur Wołek 

 

WPROWADZENIE

Badanie polityki publicznej z pewnym trudem zdobywa sobie miejsce w polskim dyskursie naukowym. Podejście, które w badaniu polityki, czy szerzej – rzeczywistości społecznej, skupia się na sposobach rozwiązy­wania problemów zbiorowych (publicznych) ciągle nie jest częścią stan­dardowego warsztatu badawczego polskich nauk społecznych. Studen­ci politologii, socjologii, czy administracji są zaznajamiani z istnieniem takiego rozumienia polityki, czasem z politykami szczegółowymi, ale na niewielu uczelniach kształcenie w zakresie analizy polityk publicznych jest częścią standardowego programu nauczania.

Taki stan rzeczy jest zapewne pochodną stereotypowego postrzega­nia przez Polaków polityki wyłącznie jako walki o władzę i interesy. Głębo­ko zakorzeniona w polskiej kulturze tęsknota za bezkonfliktową Rzeczą­pospolitą szklanych domów i polityków troszczących się o dobro wspólne w zetknięciu z rzeczywistością prowadzi często do cynizmu. Polscy wy­borcy nie wierzą, że politycy są w stanie rozwiązać ważne problemy ży­cia zbiorowego, dlatego nie oczekują od nich propozycji z zakresu polityk publicznych. W świecie polityki orientują się raczej dzięki zbiorowym toż­samościom zbudowanym wokół symboli wywołujących emocje.

Drugą przyczyną trudnych początków myślenia w kategoriach poli­tyki publicznej jest racjonalizm zawarty w kodzie genetycznym tego po­dejścia. Chociaż całą historię nauk o politykach publicznych od lat 60. XX w. można czytać jako walkę z pierwotnym założeniem racjonalne­go decydenta, to nadal racjonalność instrumentalna jest podstawowym punktem odniesienia w nauczaniu polityk publicznych, ale i w popular­nym dyskursie na ich temat.

Słowniki społeczne. Polityki publiczne włącza się w dyskurs o polity­ce publicznej w momencie, kiedy istnieje już spora grupa polskich ba­daczy posługujących się tym podejściem, ale wciąż nie ma zgody, czy można mówić o naukach o polityce publicznej jako o dyscyplinie. Mimo biurokratycznego uznania ich za dyscyplinę wciąż wielu badaczy wska­zuje na brak własnej specyficznej metodologii, ograniczony zasób pa­radygmatycznych stwierdzeń, słowem na brak cech charakteryzujących zasiedziałe dyscypliny. W takim ujęciu badanie polityk publicznych jest po prostu specyficznym interdyscyplinarnym podejściem do polityki.

Słownik stara się nie wchodzić w ten spór, nie jest więc podsumo­waniem stanu badań polityki publicznej, ale zaproszeniem do dyskusji o tym, jak te badania wyglądają na polskim gruncie. Rysuje mapę naj­ważniejszych pojęć i problemów w politykach publicznych, ale nie rości sobie pretensji do przedstawienia korpusu wiedzy w tej dyscyplinie.

Stąd też konstrukcja Słownika: najpierw hasła wprowadzające do kluczowych dylematów polityk publicznych i ich analizy, potem wyryw­kowo potraktowany proces tworzenia polityk (podejmowanie decyzji, wdrażanie polityki, ewaluacja), przegląd polityk szczegółowych: tych badanych od wielu lat (polityka społeczna, polityka edukacyjna), i rela­tywnie nowych, rzadziej pojawiających się w podręcznikach polityk pub­licznych (polityka wsparcia innowacyjności gospodarki, polityka rodzin­na). Wreszcie zamykają Słownik hasła poświęcone problemom, które pojawiły się jako ważne tematy dyskusji w ramach dyscypliny w ostat­nich dekadach (globalizacja i europeizacja polityk publicznych, naśla­dowanie i kopiowanie w politykach publicznych, lokalne polityki publicz­ne). Każde z haseł stara się łączyć prezentację stanu badań z polską perspektywą. Wydaje się bowiem, że narzędzia wypracowane przede wszystkim na gruncie nauki anglosaskiej domagają się weryfikacji w ra­dykalnie odmiennym kontekście społecznym krajów takich jak Polska.

Redaktor i autorzy Słownika liczą, że przyczyni się on do populary­zacji spojrzenia na życie polityczne z perspektywy polityki publicznej. Liczymy, że wszystkim zainteresowanym: badaczom, doktorantom, stu­dentom, da użyteczne narzędzie do rozwijania nauki o politykach pub­licznych, ale przede wszystkim do lepszego zrozumienia rzeczywistości społecznej.

Tom słownika w wersji polskiej do pobrania [PDF]

Wszystkie hasła

Decydowanie w politykach publicznych
Robert Matyja
maja 22, 2021
Ewaluacja polityk publicznych
Seweryn Krupnik
maja 28, 2021
Globalizacja i europeizacja polityk publicznych
Tomasz Grzegorz Grosse
czerwca 5, 2021
Lokalne polityki publiczne
Kinga Wojtas
czerwca 5, 2021
Polityka edukacyjna
Maciej Jakubowski
czerwca 4, 2021
Polityka energetyczna
Pawel Musiałek
czerwca 4, 2021
Polityka kulturalna
Kazimierz M. Ujazdowski
czerwca 4, 2021
Polityka oparta na dowodach
Marcin K. Zwierżdżyński
czerwca 5, 2021
Polityka rodzinna
Marek Rymsza
czerwca 4, 2021
Polityka rynku pracy
Maciej Frączek
czerwca 4, 2021
Polityka społeczna
Norbert Laurisz
maja 28, 2021
Polityki publiczne inspirowane religijnie
Piotr Musiewicz
czerwca 5, 2021
Wdrażanie polityki
Marcin Zawicki
maja 22, 2021