DEFINICJA POJĘCIA: W ostatniej dekadzie XX wieku, na fali koncepcji postulujących konieczność zmiany podejścia do stosunków międzynarodowych, pojawiło się ujęcie określane jako zarządzanie globalne (global governance).

ANALIZA HISTORYCZNA: Środowiskiem wspierającym koncepcję global governance była Organizacja Narodów Zjednoczonych, a pierwsze ujęcia definicyjne i klasyfikujące pojawiły się w instytucjach i inicjatywach do niej zbliżonych. W odniesieniu do paradygmatu zarządzanie globalne plasuje się w nurcie globalistycznym, ale są też wyraźne wpływy i inspiracje ujęć liberalnych i neoliberalnych (np. teoria złożonych współzależ­ności czy koncepcja reżimów międzynarodowych). Widoczne są również wpływy koncepcji społeczeństwa globalnego i ujęć normatywnych powiązanych z paradygmatem konstruktywistycznym (społeczna teoria stosunków międzynarodowych Alexandra Wendta). W latach 50. XX wieku Morton A. Kaplan sformułował model uniwersalistyczny na gruncie behawioralnej analizy systemowej.

PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: W opinii wielu badaczy zarządzanie globalne nie wykształciło jednolitej i autonomicznej metodologii. Zdaniem zaciekłych krytyków, pozostało ono zbiorem mało spójnych opinii i poglądów na procesy obecne we współczesnym świecie. Global governance, mające być alternatywą dla państwocentrycznych ujęć geopolitycznych, wprowadza do dyskursu wiele elementów istotnych z perspektywy dynamiki współczesnych stosunków międzynarodowych, np. postulat szerszego uwzględnienia procesów realizujących się na poziomach poza- i ponadpaństwowych.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I ­REKOMENDACJAMI: W ujęciu optymistycznym można przyjąć, że refleksje geopolityczne i stanowiska związane z zarządzaniem globalnym wzajemnie się uzupełniają. Mimo istniejących różnic wyjściowych pewne obszary korespondowania wydają się możliwe do znalezienia, jak refleksja nad władzą, suwerennością, źródłami potęgi itd. we współczesnym świecie.