Cele i zadania pedagogiki religii
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: pedagogika religii jest dyscypliną naukową i nurtem badań podejmującym zagadnienia praktyki i teorii szeroko pojętych procesów edukacji oraz socjalizacji religijnej. Jej przedmiotem jest przygotowywanie teorii nauczania i wychowania religijnego w różnych środowiskach wychowawczych.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: pedagogika religii powstała na początku XX w. jako wynik sporów i refleksji dotyczącej rzetelnej analizy wychowania i socjalizacji religijnej. Rozwój nowoczesnych metod nauczania w dydaktyce i studia nad psychologią rozwojową prowadziły ku przełamywaniu jednostronnego powiązania pedagogiki religii z jej teologiczną orientacją i wzbogaceniu wiedzy pedagogicznej. Wynikiem tych procesów było powstanie pedagogiki religii jako pogłębionej analizy wychowania i socjalizacji religijnej biorącej pod uwagę różnorodność racji w tym obszarze.
PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: należy pamiętać, iż pedagogika religii jest dyscypliną naukową i nurtem badań podejmującym zagadnienia praktyki i teorii szeroko pojętych procesów edukacji i socjalizacji religijnej. Współcześnie – w polskiej rzeczywistości – jest ona definiowana w trzech kategoriach:
• jako nauka pomocnicza względem teologii wytwarzająca wiedzę stosowaną;
• jako nauka teologiczna i pedagogiczna wytwarzająca wiedzę stosowaną i podstawową;
• jako nauka pedagogiczna wytwarzająca wiedzę stosowaną i podstawową.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I EKOMENDACJAMI: pedagogika religii wskazuje nie tyle na jasno zdefiniowaną dyscyplinę naukową, ile na swoisty przedmiot badań, a więc na procesy szeroko pojętej edukacji i socjalizacji religijnej oraz związane z nimi zadania badawcze wyznaczane przez przyjętą wizję człowieka, społeczeństwa, a także Kościoła, od których nie może abstrahować ani pedagogika, ani teologia. Zarazem jednak pedagogika religii, o czym świadczą tendencje rozwojowe, nie chce ograniczać się wyłącznie do teorii określonej praktyki (do statusu nauki stosowanej), lecz dąży do opracowania bardziej bądź mniej ogólnych teorii całego kompleksu zjawisk związanych z edukacją religijną i jej uwarunkowaniami, korzystając z nauk empirycznych oraz teologicznych.