Opinia publiczna

Opublikowano
stycznia 7, 2025

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Opinia publiczna to dynamicznie zmieniający się stan świadomości dużych grup społecznych, składający się z poglądów i przekonań mniej lub bardziej trwałych, dotyczących spraw, których rozwiązanie ma bezpośredni lub pośredni wpływ na aktualne bądź przyszłe interesy społeczeństwa. Wyraża ona treść i dystrybuuje stanowiska, podzielane przez różne grupy społeczne. Odnosi się do kwestii, które są w dyskursie publicznym uznawane za istotne dla ogółu – najczęściej są to problemy negocjowane i wymagające negocjacji przez instytucje polityczne.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Termin „opinia publiczna” zaczął być powszechnie używany pod koniec XVIII w. Był w tym okresie utożsamiany z opinią ludu, która pełniąc funkcję niepisanego prawa, stała się regulatorem stosunków międzyludzkich odzwierciedlającym obowiązujące powszechnie normy oraz wzorce zachowań. Za pierwsze ujęcie teoretyczne opinii publicznej uznaje się wydaną po raz pierwszy w 1922 roku, pracę Waltera Lipmanna zatytułowaną Public Opinion (1997).

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: W badaniach opinii publicznej istnieją dwa konkurujące ze sobą paradygmaty. Z jednej strony opinia publiczna ujmowana jako dyskursywny proces społeczny, z drugiej zaś rozumiana jako statystyczny rozkład preferencji.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Biorąc pod uwagę centralną rolę mediów interaktywnych we współczes­nej rzeczywistości społecznej, obecnie rozważa się zagadnienia: istnienia wielu opinii i (sub)opinii publicznych, potencjału mediów społecznościowych w procesie ekspresji i kształtowania opinii publicznej, a także wpływu algorytmizacji i zastosowania sztucznej inteligencji w obszarze kreowania postaw użytkowników internetu, jak również do ich obserwowania.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Arendt, H. (2000). Kondycja ludzka. Warszawa: Aletheia.

Baden, Ch., Cunha, C., Gogo, V., Hess, A., Jungblut, M., ­Baczkowska, A., Ciunova-Shuleska, A., Gerguri, D., Kunić, T., Negrea-Busuioc, E., Palamidovska-Sterjadovska, N., Reci, A., Springer, N., Waldherr, A., & Zelenkauskaite, A. (2024). Opinion in Public Opinion Theory and Research, European Corporation in Science and ­Technology (COST Action CA21129). https://www.opinion-network.eu/ (w przygotowaniu).

Berelson, B. (1952). Democratic Theory and Public Opinion. The Public Opinion Quarterly, 16(3), 313–330.

Bruns, A. (2023). From “the” public sphere to a network of publics: towards an empirically founded model of contemporary public communication spaces. Communication Theory, 33, 70–81.

Habermas, J. (1988). Der philosophische Diskurs der Modern: Zwölf Vorlesungen. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.

Hess, A. (2013). Społeczni uczestnicy medialnego dyskursu politycznego w Polsce. Mediatyzacja i strategie komunikacyjne organizacji pozarządowych. Kraków: Jagiellonian University Press.

Lazarsfeld, P.F., Berelson, B.R., & Gaudet, H. (1944). The people’s choice: How the voter makes up his mind in a presidential campaign. New York: Duell, Sloan and Pierce.

Lazarsfeld, P.F. (1957). Public Opinion and the Classical Tradition. Public Opinion Quarterly, 21(1), 39–53.

Lippmann, W. (1997). Public Opinion. New York: Free Press Paperbacks.

Luhmann, N. (2009). Realność mediów masowych. Wrocław: GAJT.

McCombs, M.E., & Shaw, D.L. (1972). The Agenda-Setting Function of Mass Media. Public Opinion Quarterly, 36(2), 176–187.

Moscovici, S. (1984). The Phenomenon of Social Representations. W: R. Farr, & S. Moscovici, Social Representations (s. 3–69). Cambridge: Cambridge University Press.

Noelle-Neumann, E. (1974). The spiral of silence: A theory of public opinion. Journal of Communication, 24(2), 43–51.

Nowak-Teter, E. (2023). Opinia publiczna online. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Szwed, R. (2011). Reprezentacje opinii publicznej w dyskursie publicznym. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.