DEFINICJA POJĘCIA: Zakres problematyki wyznaczanej przez pojęcia aktywności i bierności politycznej (partycypacji w polityce) jest uwikłany w sposób, w jaki definiowana jest sama sfera polityki, oraz zależy od ustrojowego kształtu relacji władza – społeczeństwo. Możliwe jest tu rozumienie wąskie i szerokie. Pierwsze z pojęć, aktywność polityczna, oznacza wszelkie działania jednostek i zbiorowości zmierzające do wywarcia wpływu na procesy decyzyjne instytucji władzy publicznej. Drugie, bierność polityczna, włącza inne zachowania służące wyrażaniu przekonań czy wartości, które w danym kontekście posiadają polityczny sens albo służą integracji działającego na ich rzecz środowiska.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: W refleksji nad zachowaniami politycznymi (obywateli lub poddanych) współistnieją dwa podejścia badawcze: mikroanalityczne (analiza socjodemograficznych cech osób angażujących się – bądź nie – w działania, pozwalająca poznać, co sprzyja podejmowaniu aktywności w sferze politycznej (publicznej)) i makroanalityczne (sumaryczny obraz relacji zachodzących między zachowaniami politycznymi społeczeństwa a kondycją i funkcjonowaniem określonego systemu władzy).

UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Refleksja nad partycypacją polityczną koncentruje się na empirycznym rozpoznaniu tych form i uwarunkowań uczestnictwa w nich. Współcześnie jest ona rozwijana na kilku autonomicznych obszarach badawczych: analizie zachowań wyborczych, kultury politycznej, samoorganizacji społeczeństwa obywatelskiego, działalności ruchów społecznych. Główny dylemat ma jednak charakter normatywny. Wynika z pytań o to, jaki wzór zachowań obywateli jest dla ładu politycznego najbardziej pożądany. Konfrontują się na tym polu różne (republikańska i liberalna) tradycje ideowe oraz teorie demokracji.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Rozpoznanie obrazu różnic pomiędzy aktywną i bierną częścią populacji komplikuje dzisiaj rosnąca wielość sposobów partycypowania w życiu politycznym. Skomplikowaniu ulega również analiza mechanizmów i agend, które mają wpływ na dyspozycję do aktywności oraz formę, jaką one w praktyce przybierają.