Partia polityczna
Opublikowano
stycznia 7, 2025
Copyright (c) 2025 Słowniki Społeczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Definiując partię polityczną, przywołano definicje historyczne, a także współczesne, z podziałem na definicje funkcjonalne i strukturalne.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: W części poświęconej analizie historycznej partii politycznych przedstawiono genezę współczesnych ugrupowań oraz ich rozwój organizacyjny ze szczególnym uwzględnieniem modelu partii masowej jako najbardziej rozpowszechnionego modelu organizacyjnego. Wskazano także na kształtowanie się relacji pomiędzy partiami a grupami społecznymi w ramach podziałów socjopolitycznych.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Rozwój społeczny i ekonomiczny współczesnych społeczeństw sprawił, że partie zaczęły być postrzegane jako podmioty oddalone od społeczeństwa, skupione na interesach elit, co diagnozowano jako kryzys partii. Reakcją na tę sytuację ze strony partii były zmiany zarówno organizacyjne, jak i ideowe, zmierzające do utrzymania relacji z obywatelami. W tym kontekście omówiono m.in. partie cyfrowe, jako przykład ugrupowań wykorzystujących potencjał Internetu, czy partie populistyczne, jako ilustrację kierunku zmian ideowych partii.
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Partie polityczne to podmioty dynamiczne, głęboko zakorzenione w życiu społecznym i politycznym. Obserwacja zmian, jakim podlegają, jest przydatna dla dostrzegania zmian zachodzących w społeczeństwie.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Antoszewski, A., & Herbut, R. (1999). Leksykon politologii. Wrocław: Atla 2.
Ashcroft, M.A. (2012). They’re thinking what we’re thinking. Understanding the UKIP temptation, Lord Ashcroft KCMG PC, https://lordashcroftpolls.com/wp-content/uploads/2012/12/THEYRE-THINKING-WHAT-WERE-THINKING.pdf (dostęp: 2.01.2021).
Beck, P.A. (1979). Party Politics in America. New York: Longman.
Duverger, M. (1965). Political parties. New York: Wiley.
Gerbaudo, P. (2019). The Digital Party. Political Organization and Online Democracy. London: Pluto Press.
Herbut, R. (2002). Teoria i praktyka funkcjonowania partii politycznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Katz, R.S., & Mair, P. (2016). Ewolucja organizacji partyjnych w Europie. Trzy twarze organizacji partii. W: W. Gagatek & K. Walecka (Red.), Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira (s. 213–249). Kraków–Warszawa: Ośrodek Myśli Politycznej – Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
Lipset, S.M., & Rokkan, S. (1967). Party Systems and Voter Alignments. Cross-National Perspectives. New York: Free Press.
Mair, P. (2016). Rządzenie pustką? O wydrążaniu zachodniej demokracji. W: W. Gagatek & K. Walecka (Red.), Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira (s. 323–357). Kraków–Warszawa: Ośrodek Myśli Politycznej – Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
Mudde, C. (2007). Populist Radical Right Parties in Europe. Cambridge: Cambridge University Press.
Neumann, S. (1958). Toward a Comparative Study of Political Parties. W: S. Neumann (Red.), Modern Political Parties (s. 395–425). Chicago: The University of Chicago Press.
Sartori, G. (1976). Parties and Party Systems. A Framework of Analysis. Cambridge: Cambridge University Press.
Sobolewska-Myślik, K. (2010). Partie i systemy partyjne na świecie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sobolewska-Myślik, K. (2016). Niepartyjne inicjatywy polityczne jako nowy sposób politycznego zaangażowania obywateli? Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, XXIV, 121–133.
Sobolewski, M. (1977). Partie i systemy partyjne świata kapitalistycznego. Warszawa: PWN.
