Polityka handlowa i jej instrumenty
Opublikowano
stycznia 3, 2025
Copyright (c) 2025 Słowniki Społeczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Streszczenie
DEFINICJA POJĘCIA: Polityka handlowa to realizacja przez dane państwo określonych zadań w sferze swojej wymiany z zagranicą przy zastosowaniu odpowiednich instrumentów. Określa się ją również jako zbiór reguł, metod i narzędzi, za pomocą których władza gospodarcza kieruje handlem zagranicznym kraju, kształtując pożądane warunki, wielkość i strukturę obrotów handlowych z zagranicą.
ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Polityka handlowa jako zjawisko wykształciła się na wczesnym etapie rozwoju państwowości i podlegała ewolucji wraz z rozwojem teorii oraz praktyki handlu międzynarodowego. Począwszy od pierwszych zastosowań instrumentów polityki handlowej w starożytności oraz od pierwszych usystematyzowanych koncepcji tej polityki przeobrażeniom ulegały jej główne cele, a także jej instrumentarium.
UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: W procesie kształtowania swojej polityki handlowej współczesne państwa stoją przed wyborem dotyczącym intensywności wykorzystania i rodzajów narzędzi ochrony rynków oraz promocji własnej gospodarki na rynkach zagranicznych. Wśród przesłanek protekcjonistycznej polityki handlowej można wyróżnić zarówno argumenty ekonomiczne, jak i pozaekonomiczne (społeczne, środowiskowe, polityczne itp.).
REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: W teorii ekonomii ścierają się poglądy zwolenników wolnego handlu i protekcjonizmu. W praktyce handlu międzynarodowego państwa stosują najczęściej politykę mieszaną, obejmującą posunięcia protekcjonistyczne równolegle z podejmowaniem przedsięwzięć liberalizacyjnych, z przewagą jednych bądź drugich elementów, zależnie od sytuacji gospodarczej danego kraju i uwarunkowań zewnętrznych.
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Bhagwati, J. (1988). Protectionism. Cambridge, Mass.: The MIT Press.
Białecki, K.P., Dorosz, A., & Januszkiewicz, W. (1993). Słownik handlu zagranicznego. Warszawa: PWE.
Czubek, H. (2015). Nowe formy i skutki protekcjonizmu handlowego w okresie spowolnienia gospodarczego. W: S. Wydymus, & A. Hajdukiewicz, Liberalizacja handlu a protekcjonizm. Korzyści i zagrożenia dla wymiany handlowej Polski (s. 80–111). Warszawa: Difin SA.
Kawecka-Wyrzykowska, E. (2000). Polityka handlowa. W: A. Budnikowski, & E. Kawecka-Wyrzykowska (Red.), Międzynarodowe stosunki gospodarcze (s. 235–272). Warszawa: PWE.
Majchrowska, E. (2014). Wpływ członkostwa w WTO na handel zagraniczny Chin. Implikacje dla gospodarki światowej. Kraków: AFM.
Morawski, W. (Red.) (2007). Wspólnotowy Kodeks Celny. Komentarz. Warszawa: Wyd. Wolters Kluwer Polska – LEX.
Paszyński, M. (1996). Zagraniczna polityka gospodarcza USA. Od swobody handlu do protekcjonizmu a rebours. Studia i Materiały. Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, 68(19), 1–19.
Rosati, D. (1990). Polityka proeksportowa. Warszawa: PWE.
Rymarczyk, J. (Red.) (2006). Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Warszawa: PWE.
Rynarzewski, T. (2005). Strategiczna polityka handlu międzynarodowego. Warszawa: PWE.
Rynarzewski, T. & Zielińska-Głębocka, A. (2006). Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Teoria wymiany i polityki handlu międzynarodowego. Warszawa: PWE.
Salvatore, D. (Red.) (1993). Protectionism and World Welfare. New York: Cambridge University Press.
Świerkocki, J. (2011). Zarys ekonomii międzynarodowej. Warszawa: PWE.
UNCTAD (2019). International classification of non-tariff measures. 2019 version. New York: United Nations Publications.
Wróbel, A. (2013). Liberalizacja i protekcjonizm w polityce państwa – przykład sektora rolnego. Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Studia Ekonomiczne, 139, 122–129.
WTO – Bank Światowy (2023). World Bank-WTO Services Trade Restrictions Index (STRI) Methodology. Pobrane z: https://itip-services-worldbank.wto.org/docs/WB-WTO%20STRI%20Methodology.pdf (dostęp: 28.12.2023).
