Postkolonializm i neokolonializm

PDF(EN)
Opublikowano
lutego 27, 2023

Streszczenie

DEFINICJA POJĘCIA: Postkolonializm jest orientacją badawczą, która w centrum zainteresowania stawia przemoc epistemiczną, natomiast nurt anty-neokolonialny ma wymiar prakseologiczny. Wskazuje na formy uzależnienia gospodarczego państw powstałych w wyniku dekolonizacji od dawnych metropolii.

ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Za symboliczny początek ­studiów postkolonialnych uważa się publikację Orientalizmu Edwarda Saida w 1978 roku. Najbardziej wpływową krytykę neokolonializmu przedstawił w połowie lat 60. XX wieku Kwame Nkrumah.

PROBLEMOWE UJĘCIE POJĘCIA: Myśl anty-neokolonialna jest użyteczną ramą teoretyczną dla konceptualizacji zjawiska „cyfrowego kolonializmu”. Fascynującym intelektualnie zagadnieniem są również możliwości eksplanacyjne teorii postkolonializmu względem sytuacji wewnętrznej i polityki zagranicznej Polski.

REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Postkolonializm uświadamia nam, że wiele z kategorii, których używamy dla opisu/zrozumienia państw Globalnego Południa, jest jałowych intelektualnie i narzucanych poprzez przemoc epistemiczną. Nurt anty-neokolonialny wskazuje, że pomimo zakończenia formalnej zależności cały czas tworzone są ograniczenia uniemożliwiające akumulację i reinwestycję kapitału na Globalnym Południu.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Arendt, H. (1970). On Violence. New York: Harvest.

Cavanagh, C. (2003). Postkolonialna Polska. Biała plama na mapie współczesnej teorii. Tłum. T. Kunz. Teksty Drugie, 2–3, 60–71.

Chinweizu (1987). Decolonizing the African Mind. Lagos–London: Pero Press.

Fanon, F. (1985). Wyklęty lud ziemi. Tłum. H. Tygielska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Grzechnik, M. (2019). The Missing Second World. On Poland and Postcolonial Studies. Interventions, 21, 998–1014.

Hardt, M., & Negri, A. (2005). Imperium. Tłum. S. Ślusarski & A. Kołbaniuk. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.

Madiou, M.S.E. (2021). The Death of Postcolonialism. The Founder’s Foreword. Janus Unbound. Journal of Critical Studies, 1, 1–12.

Mayblin, L., Piekut, A., & Valentine, G. (2016). ‘Other’ Posts in ‘Other’ Places. Poland through a Postcolonial Lens. Sociology, 5, 60–76.

Mittelman, H., & Pasha, M.K. (1997). Out from Underdevelopment Revisited. Changing Global Structures and the Remaking of the Third World. London: Macmillan.

Morgenthau, H.J. (1964). Politics among nations. The struggle for power and peace. New York: Albert A. Knopf.

Mukherjee, A.P. (1990). Whose post‑colonialism and whose postmodernism?. World Literature Written in English, 30, 1–9.

Organization of African Unity. (1973). Charter. Pobrane z: https://au.int/sites/default/files/treaties//7759-file-oau_charter_1963.pdf (dostęp: 05.08.2022).

Sartre, J.‑P. (2001). Colonialism and Neocolonialism. New York–­London: Routledge.

Spivak, G. (1988). Can the Subaltern Speak?. W: C. Nelson & L. Gross­berg (red.), Marxism and the Interpretation of Culture. London: Macmillan.

Spivak, G. (2005). Foreword. Upon Reading the Companion to Postcolonial Studies. W: H. Schwarz & S. Ray (red.), A Companion to Postcolonial Studies. Oxford: Blackwell Publishers.

Surynt, I. (2007). Badania postkolonialne a „Drugi Świat”. Niemieckie konstrukcje narodowo-kolonialne XIX wieku. Teksty Drugie, 4, 25–28.

Taylor, I. (2016). Dependency Redux. Why Africa is Not Rising. Review of African Political Economy, 43, 8–25.

Wallerstein, I. (2007). Analiza systemów-światów. Wprowadzenie. Tłum. K. Gawlicz & M. Starnawski. Warszawa: Dialog.

Walt, M.S. (2022). Looking Back on a Year of Loss in International Relations. Foreign Policy. Pobrane z: https://foreignpolicy.com/2022/01/ 09/looking-back-on-a-year-of-loss-in-international-relations/?fbclid=IwAR1zOSi4YXKMvaSWc_6CDcdM8wh7ruLbtf5td9BWx9VMjNWVpKszf5PjWts (dostęp: 09.01.2022).

Zuboff, S. (2020). Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy. Tłum. A. Unterschuetz. Poznań: Zysk i S-ka.